Hằng ngày chúng ta dung nạp thực phẩm đa dạng các loại thực phẩm và cảm nhận được hầu hết các vị khi có sự hoạt động bên trong khoang miệng. Tuy nhiên, nếu có khoảng thời gian khi ăn uống bạn cảm thấy miệng bị chát, ăn không ngon và không có cảm giác thèm ăn. Cơ thể đang gửi báo hiệu cho bạn về tình trạng sức khỏe hiện tại. Nguyên nhân miệng bị chát và các khắc phục hiện tượng vị đắng ở miệng ra sao? Mời bạn theo dõi bài chia sẻ của Đông Y Thanh Tuấn về tình trạng này dưới đây.
I. Hiểu đúng về vị giác con người
Mỗi người có một vị giác khác nhau đa phần là do cấu tạo của cơ thể người khác nhau. Trên Lưỡi của từng người cũng có số lượng nụ vị giác không giống nhau. Dù cho sự cảm nhận vị giác của mỗi người nhạy cảm hay chậm chạm thì con người đều cảm nhận được 5 vị giác nhất định trên lưỡi bao gồm vị chua, ngọt, đắng, mặn và umani. Sự kết hợp từ 5 vị giác này trên mặt lưỡi sẽ tạo ra các vị giác khác. Ngoài ra lưỡi còn là một cơ quan xúc giác có thể cảm nhận được nhiệt độ và sự đau đớn. Như vậy, khi con người cảm nhận vị giác bất thường sẽ gây ảnh hưởng tới sức khỏe của từng người theo các mức độ khác nhau.
Cảm nhận vị giác của con người
II. Nguyên nhân và triệu chứng miệng có vị chát
1. Chát miệng – do hệ thống thần kinh
Những người mắc bệnh ở hệ thống thần kinh như thức đêm lâu ngày và liên tục, bệnh mất ngủ, bệnh trầm cảm, hiện tượng rối loại suy nghĩ,….. Từ nghiên cứu và điều trị giấc ngủ ở những bệnh nhân này, các bác sĩ phát hiện rằng ngoài các rối loạn về giấc ngủ, bệnh nhân có cảm giác chóng mặt, đau đầu từng cơn và lập lại một số thời điểm trong ngày, ăn uống không ngon miệng và hiện tượng bị chát miệng sau khi ngủ dậy hoặc sau khi ăn.
2. Miệng đắng do rối loại vị giác
Khi người bệnh có những tổn thương ở bất kỳ vùng nào của niêm mạc miệng, nhú lưỡi, nụ vị giác, những dây thần kinh cảm giác nếm đi đến cuống não, vỏ não đều có thể gây rối loạn vị giác. Biểu hiện thường gặp ở các đối tượng bao gồm mất hoặc giảm vị giác, rối loạn vị giác có thể có nguồn gốc sinh lý ở thai phụ, các đối tượng nghiện rượu và thuốc lá, chấn thương do tai nạn, phẫu thuật và điều trị xạ trị thời gian dài. Sự rối loại vị giác khiến miệng của bệnh nhân không những bị miệng đắng mà còn làm mất đi một hệ thống cảnh báo những nguy hiểm mà con người có thể gặp khi ăn uống phải những thực phẩm độc tố, gây dị ứng.
3. Nấm miệng, viêm lưỡi khiến miệng bị chát
Đây là dạng bệnh có sự lây nhiễm từ vi khuẩn, vi rút gây các bệnh như Nấm candida, viêm nướu, viêm tuyến nước bọt gây khô miệng, herpes simplex, tia xạ . Bệnh thường gặp ở người già, lao phổi, đái tháo đường, ung thư gan, ung thư dạ dày, ung thư thực quản hoặc một số trường hợp của bênh nhân có khối u ác tính vào thời kỳ cuối cũng gây nên hiện tượng miệng có vị chát đắng.
Viêm lưỡi khiến miệng bị chát
4. Cảm lạnh kinh niên (cảm thương hàn) bị đắng miệng
Khi hệ miễn dịch hoạt động không ổn định cộng thêm thời tiết thay đổi đột ngột hoặc môi trường ô nhiễm độc hại hiện nay, con người rất thường bị suy nhược cơ thể, cảm lạnh, cảm cúm. Các biều hiện của người bệnh thường thấy rõ về chiều tối hoặc đêm khuya như: vừa lạnh vừa chảy mồ hôi, đau nhức toàn thân, sốt, khó thở, viêm họng và miệng đắng chát. Một số trường hợp không bị đau họng thì có cảm giác khó chịu trong và sau khi ăn, buồn nôn, lưỡi khô và miệng có vị chát.
5. Tác dụng phụ của thuốc tây dẫn đến vị đắng chát trong miệng
Một số bệnh nhân khi đang điều trị bệnh nhưng tâm lý lại ngại đi tái khám nên đã dùng tự ý mua các thuốc ngoài cửa hàng. Hoặc đối tượng chủ quan với các dấu hiệu bệnh mới khởi phát đã tự chọn các loại thuốc kháng sinh không theo chỉ định của bác sĩ.
III. Khắc phục tình trạng bị chát miệng
1. Điều trị Y khoa khi bị miệng chát
Nếu bạn bị chát miệng do hệ thống thần kinh chưa ổn định, Bạn cần hỏi ý kiến Bác sĩ điều trị về thuốc uống theo toa của bạn và trao đổi về lịch sinh hoạt thường ngày. Trong đó, Việc điều chỉnh thời gian ăn, ngủ, nghỉ hợp lý có thể loại bỏ được hiện tượng miệng bị chát.
Cảm sốt khiến miệng bị chát
Nếu Bạn đang mắc các bệnh về răng miệng hoặc nội tổng quát có kèm theo triệu chứng sốt trên 39 độ và kéo dài nhiều ngày, đau đầu dữ dội kèm nôn ói, ho khạc đàm đặc, khó thở, nước tiểu đỏ hồng, trên da có chấm xuất huyết. Bạn nên đi khám chuyên khoa Tiêu hóa hoặc Da liễu để làm một số xét nghiệm, được các Bác sĩ chẩn đoán chính xác và chữa trị kịp thời.
2. Cách đối phó miệng bị chát ngay tại nhà
- Bị chát miệng sau khi ngủ dậy và uống thuốc thì bạn cần bổ sung một ly nước lọc 200ml ngay sau khi cảm nhận vị đắng chát ở miệng. Và tiếp tục uống nhiều nước trong ngày để giảm cảm giác đắng chát kéo dài.
- Bị chát miệng khi đang bị bệnh đang cảm sốt, Bạn có thể uống nước ép trái cây nhiều vitamin C như cam, bưởi, quýt, hỗn hợp chanh với mật ong để đánh tan cảm giác miệng chát khó chịu ghé thăm.
Đối phó miệng bị chát tại nhà
- Bị miệng chát khi có tổn thương trong khoang miệng, Bạn cần ưu tiên sử dụng thực phẩm dạng mềm lỏng và dễ nuốt như cháo, súp, nước canh rau vừa giúp răng, nướu và lưỡi lành liền các tổn thương vừa giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn để cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể. Ngoài ra, để giữ cho răng miệng sạch sẽ đuổi bay vi khuẩn lây lan bệnh thì Bạn cần chải răng, rơ lưỡi thường xuyên và sử dụng nước súc miệng thảo dược để bảo vệ toàn bộ niêm mạc miệng hoặc lưỡi trước sự vận động ăn nhai của khoang miệng.
- Để hạn chế cảm giác chua đắng và chát miệng, người bệnh cần hạn chế các tác nhân gây ra mùi vị khó chịu như không dùng thuốc la, rượu bia, nước uống đống chai chứa cồn trong thời gian điều trị miệng đắng. Đồng thời, việc thay đổi tâm lý căng thẳng và hình thành suy nghĩ tích cực lạc quan trong cuộc sống của người bệnh đã góp phần điều trị hiệu quả và nhanh chóng hiện tượng miệng bị chát ngay tại nhà.
>>> TÌM HIỂU NƯỚC SÚC MIỆNG THANH HƯƠNG PLUS ĐỐI PHÓ CHÁT MIỆNG HIỆU QUẢ <<<
Theo Nguyễn Thoa – Đông Y Thanh Tuấn