Thượng mã phong là tình trạng đột tử trong khi giao hợp, nguyên nhân thường gặp trên người bệnh nhân có sẵn bệnh lý tim mạch, trong quá trình giao hợp do kích thích thần kinh thực vật quá mức, từ đó dẫn đến trụy tim mạch bởi các nguyên nhân như: nhồi máu cơ tim cấp, xuất huyết não, tim – phổi bị chèn ép, thuyên tắc động mạch phổi, bệnh lý mạch vành, hạ huyết áp đột ngột…
1. Biểu hiện
Biểu hiện lâm sàng của chứng này thường gặp là sau khi giao hợp người nam lên cơn cực khoái hay sau khi xuất tinh thì xuất hiện trạng thái bất tĩnh, toát mồ hôi, thở nhanh nông, người nhũn ra, sắc mặt trắng bệch, thở ngắn, co giật tay chân, toàn thân lạnh, mạch đập yếu, tinh dịch liên tục chảy ra đến kiệt sức…nếu cấp cứu không kịp thời người bệnh dẫn đến ngưng tim, ngưng thở.
2. Hướng xử trí
Gặp trường hợp này người phụ nữ cần bình tĩnh. Trước tiên, hãy khoan lấy dương vật của đàn ông ra khỏi âm đạo của mình mà lấy ngay một vật nhọn (có thể là trâm cài tóc hoặc kim khâu) châm mạnh vào xương cụt của người nam, tiếp sau đó, ấn vào huyệt nhân trung (nằm trên môi, đoạn từ mũi đến môi trên). Sau đó, từ từ và nhẹ nhàng đưa người đàn ông nằm xuống, xoa đều toàn thân, kết hợp kích thích hô hấp, làm hà hơi thổi ngạt, cần gọi ngay cấp cứu để được sự giúp đỡ. Dù ở trường hợp nào cũng phải làm ngay không chậm trễ, người bệnh sẽ ngừng tim, ngưng thở không hồi phục.
3. Phòng ngừa
Để phòng tai biến trên, trước hết nam ở độ tuổi lập gia đình nhất thiết phải có những kiến thức về sức khỏe và tình dục. Sinh hoạt tình dục điều độ, không giao hợp trong trạng thái cơ thể mệt mỏi, nhất là bệnh nhân có tiền sử nhồi máu cơ tim ở thời điểm dưới 4 tuần hay trên những bệnh nhân có những cơn đau thắt ngực không rõ nguyên nhân: trên người bệnh bị động kinh vừa qua cơn trong thời gian ngắn; không được uống nhiều rượu bia trước khi giao hợp; không ái ân nhiều lần trong thời gian ngắn hay khi mệt mỏi, sau lao động nặng, tránh căng thẳng cũng như ham muốn quá mức; khi đang “lâm trận”, nếu cảm thấy tức ngực, đau ngực, khó thở, cần tạm dừng để nghỉ ngơi phục hồi sức khỏe. Nam giới cần chăm chỉ rèn luyện thể dục thể thao, tăng cường thể chất và nâng cao sức khỏe tình dục và không bao giờ quên kiểm tra sức khỏe định kỳ.
CN. Vũ Văn Trình (t/h)