Chứng kém hấp thu thức ăn thường gặp ở người lớn và trẻ em. Nó không phải là một bệnh duy nhất, mà có thể là kết quả của nhiều tình trạng khác nhau. Vậy làm thế nào để bạn tăng hấp thu thức ăn và chất dinh dưỡng?
1. Quá trình hấp thụ thức ăn diễn ra như thế nào?
Thông thường, trong quá trình tiêu hóa, các chất dinh dưỡng từ thức ăn được hấp thu qua ruột non, vào máu rồi đến các mô, cơ, cơ quan để cung cấp năng lượng, hỗ trợ các chức năng duy trì sự sống, xây dựng và phát triển cơ thể. Quá trình tiêu hóa thức ăn bao gồm cả quá trình cơ học và biến đổi hóa học nhờ enzim. Quá trình tiêu hoá thức ăn nói chung bắt đầu từ nhai, nghiền, cắt thức ăn cho đến trộn đều nhờ dịch vị, kết hợp với quá trình thuỷ phân nhờ enzim của dịch vị, tụy và tiết mật. Các sản phẩm cuối cùng của quá trình tiêu hóa được hấp thụ bởi các tế bào biểu mô ruột và đi vào máu. Một số bệnh nhân mắc hội chứng kém hấp thu khiến khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng bị hạn chế. Kém hấp thu có thể đặc hiệu với một hoặc một số chất cụ thể như protein, lipid, vitamin… nhưng cũng có thể xảy ra với tất cả các loại chất dinh dưỡng. Kém hấp thu không phải là một bệnh đơn lẻ mà có thể là kết quả của nhiều tình trạng khác nhau. Vì vậy, hầu hết bệnh nhân không xác định được nguyên nhân gây ra hội chứng này. Một số bệnh lý có thể gây kém hấp thu bao gồm: Chế độ ăn uống kém, mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, thừa chất nhầy bao phủ niêm mạc ruột, bệnh lý về tuyến tụy, gan, túi mật và đường mật, viêm túi thừa, hội chứng ruột kích thích hoặc nhiễm ký sinh trùng đường tiêu hóa,. .. hình ảnh biểu ngữ
2. Làm thế nào để hấp thụ thức ăn tốt nhất? Để tận dụng tối đa chế độ ăn kiêng của bạn, bạn cần:
Đa dạng hóa nguồn đạm:
Không có thực phẩm nào hoàn toàn chứa tất cả các protein và chất dinh dưỡng cần thiết. Ví dụ, ức gà rất bổ dưỡng nhưng sẽ không cung cấp đủ các axit amin cần thiết. Vì vậy, hãy đa dạng hóa bữa ăn của bạn với nhiều nguồn đạm khác nhau như thịt, cá, tôm cua… Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh:
Bệnh nhân nên xây dựng một chế độ ăn giàu chất lỏng, vitamin và khoáng chất để góp phần hiệu quả vào việc cải thiện triệu chứng và sức khỏe tổng thể. Nên áp dụng chế độ ăn như sau trong ít nhất 30 ngày: bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất, ăn nhiều chất bột đường phức hợp như gạo, bột yến mạch, mì ống, ăn nhiều hoa quả đặc biệt là đu đủ và dứa tươi, uống 6 đến 8 cốc nước, nước trái cây mỗi ngày ngày. Người bệnh cũng nên hạn chế những thực phẩm chứa quá nhiều chất béo như bơ, đồ chiên rán, thịt mỡ, dầu ăn, socola,… chứa nhiều phụ gia thực phẩm. Chia thành nhiều bữa ăn:
Chia thành nhiều bữa nhỏ sẽ giúp cơ thể dễ dàng tiêu hóa và hấp thụ thức ăn, giữ cho quá trình trao đổi chất luôn ở trạng thái hoạt động ổn định, hạn chế tối đa việc tích tụ mỡ trong cơ thể. Tránh ăn vào buổi tối:
Một số người có thói quen ăn tối rất muộn. Đó là thói quen không tốt, ảnh hưởng đến sức khỏe và dễ gây tích mỡ cho cơ thể. Quá trình trao đổi chất trong cơ thể diễn ra sớm nhất vào buổi sáng và chiều, khi hầu hết các chất dinh dưỡng sẽ được tiêu hóa và hấp thụ. Ngoài ra, ăn khuya cũng sẽ ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ vì cơ thể phải làm việc nhiều hơn để hấp thụ 75µlo trước khi chìm vào giấc ngủ. Tạo thói quen ăn uống đúng giờ:
Thời điểm tốt nhất để ăn sáng là khoảng 7-8 giờ sáng, ăn trưa sau khi ăn sáng 4 giờ và ăn tối trước khi đi ngủ ít nhất 3 giờ. Nói chung, cơ thể cần có thời gian riêng để tiêu hóa thức ăn và hấp thụ chất dinh dưỡng. Vì vậy, nên tập thói quen ăn uống đúng giờ, đúng bữa sẽ giúp hấp thu thức ăn tốt hơn, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Ăn chậm, nhai kỹ:
Nên nhai và nghiền nhỏ thức ăn để trẻ dễ hấp thu. Vì vậy, ăn chậm nhai kỹ đóng vai trò quan trọng trong hoạt động tiêu hóa. Ăn quá nhanh, nhai kỹ thức ăn sẽ làm giảm hiệu suất tiêu hóa, gây khó tiêu, đầy bụng. Uống nhiều nước:
Khoảng 70% cơ thể được tạo thành từ nước. Nước rất quan trọng đối với quá trình trao đổi chất, hấp thụ thức ăn và nhiều hoạt động quan trọng khác trong cơ thể. Nhiều người uống có thói quen uống nhiều nước gây nhiều hệ lụy cho sức khỏe. Tuy nhiên, uống quá nhiều nước trong khi ăn cũng sẽ ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ và tiêu hóa chất dinh dưỡng. Lưu ý không nên uống nước ngọt trong bữa ăn chính vì loại nước này có thể gây chướng bụng. Các loại đồ uống khác như cà phê có thể cản trở sự hấp thụ một số chất dinh dưỡng. Dưới đây là một số cách đơn giản để tăng hấp thu thức ăn và hỗ trợ tiêu hóa. Tuy nhiên, nếu người bệnh có các triệu chứng bất thường trên đường tiêu hóa như thường xuyên buồn nôn, nôn, đầy bụng, khó tiêu, đau dạ dày… thì nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám, tìm nguyên nhân và điều trị dứt điểm.
