Các bài tập chữa sa tử cung trong thai kỳ hoặc sau sinh giúp chị em có một cơ sàn chậu khỏe mạnh, mang thai an toàn và sinh con khỏe mạnh.
Sa tử cung là gì? Nguyên nhân, biến chứng có thể gặp phải
Sa tử cung hay còn gọi là sa dạ con là tình trạng các cơ và dây chằng của sàn chậu bị kéo căng và suy yếu. Sự suy yếu của các cấu trúc hỗ trợ khiến tử cung di chuyển ra khỏi vị trí bình thường và tụt vào trong âm đạo. Tình trạng này có thể rút ngắn chiều dài của âm đạo, hoặc thậm chí sa xuống nhô ra ngoài qua cửa âm đạo. Một số nguyên nhân tác động dẫn đến sa dạ con như mất trương cơ lực do lão hóa, chỉ số khối cơ thể lớn, hay gặp các chấn thương vùng chậu… (1)
Nếu để tình trạng này kéo dài không sử dụng các biện pháp can thiệp và điều trị sẽ dẫn đến các biến chứng, làm ảnh hưởng đến các cơ quan khác trong vùng chậu như cản trở ruột và bàng quang, đồng thời tác động tiêu cực đến đời sống tình dục của bạn và đối tác, gây đau đớn mất cảm giác khi giao hợp.
Lợi ích của các bài tập thể dục cho người bị sa tử cung
Tập thể dục rất quan trọng đối với sức khỏe nói chung, nâng cao thể trạng và đặc biệt quan trọng để duy trì mật độ khoáng chất của xương và khả năng vận động. Các bài tập thể dục cụ thể cho bệnh sa dạ con có thể cải thiện và kiểm soát các triệu chứng rất nhiều.
Trong các trường hợp nhẹ hoặc trung bình (sa cấp độ 1 đến độ 3), có thể chưa cần can thiệp phẫu thuật. Đôi khi phần tử cung sa có thể tự hồi phục, trở lại vị trí bình thường, hoặc ít nhất là không bị tụt xuống sâu hơn. Nhiều phụ nữ nhận thấy rằng, việc thực hiện các bài tập sàn chậu hoặc sử dụng dụng cụ đặt âm đạo có thể cải thiện được các triệu chứng. (2)
Các bài tập chữa sa tử cung sẽ giúp tăng cường các cơ ở phần dưới của xương chậu. Bài tập này đặc biệt thích hợp cho những phụ nữ bị són tiểu và tạo đáp ứng nhanh nhạy, chống lại sự tăng áp lực trong bụng đột ngột ở các hoạt động thường ngày như khi chạy, nhảy, ho, hắt hơi, vác nặng…
Trong các bài tập sàn chậu, bạn học cách chủ động kiểm soát các cơ ở sàn chậu. Các bài tập này có thể dễ dàng thực hiện trong cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, để chắc chắn bạn đang làm đúng và có thể cảm nhận lực cơ một cách rõ nhất, hãy liên với các bác sĩ chuyên khoa để có thể tham khảo các bài tập phù hợp và tốt nhất với các triệu chứng cụ thể của bạn.
Để tăng cơ hội thành công và cải thiện tốt các triệu chứng, phụ nữ bị sa dạ con cần thực hiện theo hướng dẫn và tập thường xuyên. Để hạn chế tái phát bệnh lý sàn chậu, bạn cần duy trì tập luyện liên tục, thường xuyên.
Bài tập chữa sa tử cung hiệu quả
Một số bài tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ… sẽ giúp hệ thống tim mạch, cơ, gân và dây chằng của bạn khỏe mạnh và cũng sẽ giúp bạn duy trì cân nặng phù hợp với chiều cao và độ tuổi của bạn. Bạn có thể dành ra từ 20-30 phút mỗi ngày cho các bài tập này.
Bên cạnh đó, để kiểm soát và tăng cường cơ sàn chậu, hỗ trợ giảm các triệu chứng của sa tử cung, các bài tập sàn chậu vô cùng lý tưởng cho tập luyện, có tác dụng giúp cải thiện khả năng kiểm soát vận động của sàn chậu. Đặc biệt các bài tập Kegel rất hiệu quả trong việc tăng cường cơ sàn chậu của bạn (3). Sàn chậu khỏe hỗ trợ tốt hơn cho các cơ quan vùng chậu của bạn, ngăn tình trạng sa nặng hơn và giảm các triệu chứng liên quan đến sa tử cung.
Để thực hiện các bài tập Kegel bạn cần:
- Siết (co) cơ sàn chậu như thể bạn đang cố gắng ngăn chặn khí đi ra ngoài.
- Giữ cơn co trong 5 giây, và sau đó thư giãn trong 5 giây. Nếu điều này quá khó, hãy bắt đầu bằng cách giữ 2 giây và thư giãn trong 3 giây.
- Cố gắng giữ co thắt cơ sàn chậu lên tối đa trong 10 giây/lần.
- Đặt mục tiêu và cố gắng thực hiện bài tập này mỗi ngày 5-6 lần, mỗi lần 10 phút và nên gắn với các thói quen trong ngày để khi làm thói quen đó thì tập kegel.
Các bài tập Kegel có thể mang lại hiệu quả cao trong khi bạn được hướng dẫn và đảm bảo bạn đang siết chặt các cơ đúng cách trong khoảng thời gian tốt nhất. Khi bạn đã học được phương pháp tập luyện thích hợp, bạn có thể thực hiện các bài tập Kegel một cách kín đáo bất cứ lúc nào, cho dù bạn đang ngồi tại bàn làm việc hay thư giãn trên ghế dài.
Các chuyên gia Trung tâm Sản Phụ khoa, BVĐK Tâm Anh thiết kế các gói tập sàn chậu tiện lợi, phù hợp với chị em phụ nữ đang gặp các vấn đề về sàn chậu như sa tử cung có thể tập luyện. Tùy theo nhu cầu và tình trạng của chị em, bác sĩ sẽ đưa ra những phác đồ và bài tập cụ thể như:
- Gói thể dục sàn chậu: Hướng dẫn tập thể dục sàn chậu sau sinh tại phòng tập sàn chậu 3 buổi/tuần. Chuyên viên sàn chậu sẽ tập kỹ và giải thích từng động tác để bạn tập đúng và thuộc bài. Sau 3 buổi, bạn hoàn toàn có thể tự tập được ở nhà, thời gian 30 phút/buổi.
- Gói tập máy: Tập sàn chậu với máy tập chuyên dụng phản hồi sinh học, kích thích điện cơ, 3 buổi/tuần, thời gian 30 phút/buổi. Nhiều chị em tự tập tuy nhiên do không có hướng dẫn của chuyên gia nên có thể dẫn đến tác dụng ngược, ảnh hưởng đến hệ thống cơ sàn chậu, khiến tình trạng như són tiểu, sa tử cung nặng nề hơn. Khi tập với máy tập chuyên dụng dưới hướng dẫn của chuyên gia sàn chậu, bạn sẽ dễ dàng tập co đúng nhóm cơ sàn chậu cần tập, cải thiện nhanh chóng tình trạng rối loạn chức năng sàn chậu.
- Gói kết hợp: Kết hợp 2 buổi tập với máy chuyên dụng và 1 buổi tập thể dục sàn chậu. Đây là gói dành cho khách hàng muốn được tập chuyên sâu hơn nhằm điều trị và phòng ngừa hiệu quả các rối loạn chức năng sàn chậu.
Một số phương pháp khác cải thiện sa tử cung
Vật lý trị liệu
Tại BVĐK Tâm Anh, việc luyện cơ sàn chậu có thể tập bằng các bài tập thể dục kết hợp máy biofeedback. Đây là một phương pháp nhằm tập luyện cho bệnh nhân, giúp bệnh nhân hiểu cơ chế kiểm soát bàng quang và các cơ thắt của mình nhờ qua hệ thống máy kiểm soát ngược, bằng cách thể hiện chúng dưới dạng biểu đồ khi tập.
Đây là phương pháp giúp bệnh nhân cảm nhận rõ hơn và chính xác các cơ cần tập, qua đó nâng cao hiệu quả điều trị, cải thiện sức cơ, kiểm soát co giãn cơ của bệnh nhân. Đây là biện pháp nên được sử dụng cho những phụ nữ không thể chủ động co thắt cơ sàn chậu nhằm mục đích hỗ trợ và tuân thủ điều trị. Tập máy biofeedback và kích thích điện có hiệu quả trong việc cải thiện lực co thắt của cơ nâng hậu môn, chiều dài chức năng của niệu đạo và sự vận chuyển áp lực.
Phẫu thuật
Hiện có 2 phương pháp phẫu thuật được chỉ định trong điều trị sa tử cung:
- Cắt tử cung và sửa chữa sa tử cung: Chỉ định cắt tử cung được áp dụng trong những trường hợp sa tử cung nặng nhất với hầu hết các phẫu thuật được thực hiện là cắt toàn bộ tử cung hoặc bán phần (cắt một phần tử cung nhưng không cắt cổ tử cung). Bác sĩ sẽ quyết định phương pháp nào phù hợp với tình trạng cụ thể của bạn. Việc cắt tử cung có nghĩa là không thể mang thai được nữa.
- Treo tử cung qua nội soi ổ bụng, mở bụng hở hoặc ngả âm đạo: Chỉ định này sử dụng để thực hiện treo tử cung, phục hồi sự nâng đỡ tử cung và cấu trúc của sàn chậu, hiện nay phương pháp này được ứng dụng rộng rãi trên toàn cầu vì ưu điểm ít xâm lấn và hiệu quả để điều trị sa tử cung.
Pessary
Pessary âm đạo để điều trị là những dụng cụ có hình khối nhỏ, vòng hoặc hình đĩa làm bằng cao su hoặc silicone. Chúng được đưa vào âm đạo với mục đích hỗ trợ cho các cơ quan vùng chậu. Vì vậy, mặc dù pessary không điều trị nguyên nhân gây sa tử cung, nhưng chúng có thể giữ các cơ quan bị ảnh hưởng ở vị trí tự nhiên. Các bác sĩ cũng nghĩ rằng việc sử dụng pessary có thể giúp tăng cường cơ sàn chậu. (4)
Pessary có nhiều hình dạng và kích cỡ khác nhau. Bác sĩ cũng sẽ tư vấn cho bạn vòng nâng tử cung phù hợp để không ảnh hưởng quan hệ vợ chồng và tư vấn các loại thuốc nội tiết đi kèm.
Các phương pháp phòng ngừa sa tử cung
Không có phương án hoàn hảo để ngăn ngừa tất cả các trường hợp sa tử cung, tuy nhiên một số mẹo nhỏ về lối sống dưới đây có thể giúp bạn giảm nguy cơ mắc bệnh:
- Duy trì một chế độ sinh hoạt lành mạnh, cân nặng hợp lý;
- Tập thể dục thường xuyên, hãy xem những bài tập rèn luyện cơ sàn chậu như một phần cuộc sống thường ngày, nếu bạn chưa hiểu rõ những bài tập này, có thể trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn đầy đủ nhất.
- Bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể, tăng cường những thực phẩm có lợi, uống đủ nước, rau xanh, trái cây, protein… tránh các thực phẩm chế biến sẵn.
- Nếu bạn hút thuốc nên bỏ thuốc ngay, việc hút thuốc làm tăng nguy cơ tiến triển các cơn ho mãn tính làm căng thẳng các cơ sàn chậu.
- Tránh nâng vật nặng: Nâng vật nặng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của sa tử cung và làm căng các cấu trúc nâng đỡ sàn chậu.
Một số lưu ý khi thực hiện bài tập (cường độ tập luyện, phòng tránh chấn thương,…)
- Giữ tư thế đúng trong khi tập luyện;
- Cố gắng giữ cho hông cao hơn đầu gối;
- Giữ hai chân gần nhau hơn trong khi tập luyện, không ngồi xổm rộng chân;
- Nâng sàn chậu trước khi di chuyển và thư giãn sau đó. Chú ý số lần bạn có thể thực hiện trước khi cơ sàn chậu của bạn mệt mỏi;
Việc gắng sức nhiều có thể làm trầm trọng thêm tình trạng sa tử cung. Vì vậy, trước khi vận động như: nhảy, thể dục nhịp điệu, nâng tạ… bạn cần trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn.
Quy tụ đội ngũ y bác sĩ là những chuyên gia đầu ngành, trang bị hệ thống máy móc hiện đại, sự phối hợp chặt chẽ của “kiềng 3 chân” Phụ khoa – Niệu khoa – Hậu môn trực tràng…, Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh mang đến dịch vụ chăm sóc sức khỏe sàn chậu toàn diện, chuyên nghiệp, phác đồ điều trị cá thể hóa được xây dựng riêng cho mỗi bệnh nhân, đội ngũ y bác sĩ và nhân viên y tế theo sát hỗ trợ mọi vấn đề trong suốt quá trình điều trị tại bệnh viện và phục hồi tại nhà…; luôn lắng nghe, thấu hiểu và chia sẻ cùng chị em phụ nữ.
Để được tư vấn và đặt lịch khám với các chuyên gia sàn chậu tại Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, khách hàng vui lòng liên hệ:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
- Hà Nội:
- 108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, TP.Hà Nội
- Hotline: 1800 6858 – 024 7106 6858
- TP.HCM:
- 2B Phổ Quang, P.2, Q.Tân Bình, TP.HCM
- Hotline: 0287 102 6789 – 0287 300 6858
- Fanpage: https://www.facebook.com/benhvientamanh
Bài tập chữa sa tử cung là một trong những phương pháp hiệu quả giúp kiểm soát và điều trị tình trạng sa dạ con ở phụ nữ mang thai hoặc sau sinh. Đây là các bài tập đơn giản và hoàn toàn có thể thực hiện tại nhà. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, bệnh nhân nên trao đổi với bác sĩ về tình trạng bệnh, cường độ tập luyện và tư thế tập đúng trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện nào.
