Nhiều chính sách hỗ trợ được thực thi cùng cơ chế liên kết hợp tác đầu tư, tiêu thụ sản phẩm đang từng bước làm thay đổi tập quán canh tác, nâng cao năng suất, chất lượng trái cây theo hướng sản xuất hữu cơ, mang lại hiệu quả kinh tế cao và phát triển bền vững cây ăn quả trên địa bàn tỉnh.
Đòn bẩy từ chính sách hỗ trợ
Hiện, toàn tỉnh Yên Bái có trên 10.000 ha cây ăn quả, diện tích này có xu hướng tăng qua từng năm. Trong đó, đã hình thành một số vùng trồng cây ăn quả có múi tập trung với tổng diện tích gần 6.000 ha, năng suất đạt 90 tạ/ha, cho sản lượng đạt trên 36.000 tấn/năm. Đáng chú ý diện tích được sản xuất theo tiêu chuẩn chứng nhận VietGAP, GlobalGAP ngày càng tăng, chiếm khoảng 1.500 ha. Tập trung chủ yếu ở các huyện vùng thấp là Văn Chấn, Trấn Yên, Lục Yên, Yên Bình.
Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Yên Bái cho thấy, diện tích có khả năng chuyển đổi sang trồng cây ăn quả trên địa bàn tỉnh còn rất lớn, nhất là khi một số giống cây ăn quả mới được trồng thí điểm thành công trên địa bàn các huyện vùng cao. Tuy nhiên, việc quy hoạch phát triển cây ăn quả đang được tỉnh Yên Bái làm thận trọng, từng bước phù hợp với thổ nhưỡng của mỗi loại cây, trên cơ sở gắn sản xuất với chế biến và nhu cầu thị trường tiêu thụ.
Ông Nguyễn Đức Điển, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Yên Bái cho biết, các cơ quan chuyên môn đang nỗ lực tham mưu mở rộng diện tích quy hoạch theo từng vùng, phù hợp cho từng loại cây ăn quả. Sau nhiều năm trồng thử nghiệm một số giống cây ăn quả mới, đến nay tỉnh Yên Bái hình thành một số vùng trồng cây ăn quả tập trung, quy mô lớn. Điều đó đã tạo điều kiện thuận lợi cơ giới hóa sản xuất, ứng dụng khoa học kỹ thuật, phòng trừ sâu bệnh trong quá trình trồng, chăm sóc, thu hoạch sản phẩm.
Cùng với quy hoạch thành vùng trồng tập trung, những năm qua, tỉnh Yên Bái đã lựa chọn, lai ghép hình thành ngân hàng các giống cây ăn quả cho năng suất, chất lượng cao phù hợp với từng tiểu vùng khí hậu, thổ nhưỡng. Bên cạnh việc xây dựng các chương trình khuyến nông về canh tác tiên tiến, tỉnh Yên Bái duy trì chính sách hỗ trợ phân bón, thuốc bảo vệ thực vật cho những diện tích trồng mới; hỗ trợ giống cho cải tạo, thay thế những cây ăn quả già cỗi, năng suất thấp bằng những cây trồng mới, mang lại giá trị kinh tế cao.
Đối với công tác hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật trồng, chăm sóc và bảo quản sau thu hoạch, ông Giàng A Câu, Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Yên Bái cho biết, thông qua các lớp tập huấn, đến nay 100% hội viên nông dân tham gia trồng cây ăn quả đã thay đổi tập quán canh tác, sử dụng thành thạo các loại phân bón, thuốc bảo vệ thực vật cho từng loại cây, từng thời kỳ phát triển của cây; có nhiều kinh nghiệm và sáng tạo trong quá trình chăm sóc cây từ khi ra hoa đến thu hoạch và bảo quản trái cây. Điều đó khiến chất lượng và năng suất trái cây ngày càng tăng, sản phẩm được tiêu thụ dễ dàng hơn.
Điển hình tại địa bàn xã Đại Minh, huyện Yên Bình, nơi phát triển vùng bưởi đặc sản tập trung với diện tích gần 800 ha, cho sản lượng bình quân ước đạt 15.000 tấn/năm, giá trị ước đạt 250 tỷ đồng. Đây cũng là địa phương được hỗ trợ ứng dụng công nghệ tưới nhỏ giọt cho cây ăn quả, phòng trừ dịch hại tổng hợp IPM và sử dụng chế phẩm sinh học Emina phun cho cây bưởi đặc sản.
Ông Tạ Quang Công, Chủ tịch UBND xã Đại Minh, huyện Yên Bình cho biết, nhờ những chính sách hỗ trợ thiết thực, ổn định đầu ra cho sản phẩm, số hộ trên địa bàn xã chuyển đổi diện tích đất sang trồng bưởi đặc sản ngày càng tăng. Sản phẩm bưởi đều được chứng nhận về sản xuất sạch, an toàn và đạt tiêu chuẩn 4 sao sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã một sản phẩm) cấp tỉnh. Hiện đã toàn xã có trên 3.000 nghìn hộ chuyên canh trồng bưởi, thu nhập chính từ cây bưởi, từ cây xóa đói giảm nghèo nay cây bưởi là cây làm giàu cho người dân.
Liên kết hợp tác đầu tư, tiêu thụ sản phẩm