Từ hàng ngàn năm nay, nấm Linh chi đã được biết đến là một thảo dược quý hiếm, đại bổ mà chỉ những bậc vương giả quyền quý mới có thể được sử dụng. Linh chi là tên gọi chung của rất nhiều loại nấm mọc ra từ các cây thân gỗ khác nhau. Còn nấm Lim xanh là một loại Linh chi đặc hữu, chỉ mọc từ thân những cây Lim xanh đã chết. Vậy Nấm lim xanh có tác dụng gì? Cùng bác sĩ Bùi Khánh Hà tìm hiểu trong bài viết sau đây nhé!
Nấm lim xanh là gì?
Nấm Lim xanh có tên khoa học Ganoderma lucidum (Leyss. Ex Fr.) Karst, thuộc họ nấm linh chi (Ganodermataceae).
Như đã nói ở trên, nấm Lim xanh cũng thuộc “dòng dõi” nhà nấm Linh chi, nhưng nó đặc biệt ở chỗ chỉ mọc ra từ những cây Lim xanh mà đã mục ruỗng trong các khu rừng nguyên sinh. Lại nói về Lim xanh, đó là loại cây lâu năm, mọc trong rừng.
Cây trưởng thành có thể cao tới vài chục mét, đường kính 2 vòng tay người lớn ôm không trọn. Do số lượng cây Lim ngày càng trở nên ít ỏi do nạn chặt phá rừng, nên nấm Lim xanh rừng vì thế cũng khan hiếm theo.
Đặc điểm của nấm Lim xanh
Nấm mọc ra từ thân hay gốc hay Lim xanh. So với các loại nấm Linh chi, nấm Lim xanh có kích thước nhỏ hơn. Mũ tán của nó chỉ rộng tối đa khoảng 20cm, xòe rộng thành hình quạt. Mũ nấm dày khoảng 2 – 5cm. Ở chân nấm chỗ điểm mọc, nó có thể khuyết lõm hoặc không.
Phần chân khá ngắn và không đồng đều. Nhìn chung hình dáng của nấm khá xù xì và không đồng đều. Chỗ tai nấm hơi bóng, có màu vàng nhạt. Mặt trong thì mịn. Một số loại sẽ có viền trắng ở mặt trên mũ nấm.
Phân bố
Do nấm Lim xanh rừng mọc ra từ cây Lim xanh, nên nơi nào có rừng Lim, nơi đó có nấm. Trước đây, diện tích rừng nguyên sinh của nước ta còn khá nhiều, trải dài từ Bắc vào Nam. Nhưng hiện nay, những rừng Lim xanh tự nhiên ngày càng khan hiếm. Những gốc lim xanh hàng chục hàng trăm năm tuổi chỉ còn ở những nơi hiểm trở giáp biên giới Việt – Lào và các tỉnh miền núi phía Nam nước bạn như Salavan, Attapu, Xekong. Ngoài ra còn có một số ở các rừng rậm khu vực Quản Nam Trường Sơn, Tây Nguyên,…
Ngoài ra hiện nay người ta cũng trồng nấm Lim xanh, nhưng dược tính thấp hơn nấm lim xanh tự nhiên rất nhiều. Và cũng có loại nấm bán rừng (được trồng nhưng ở trong rừng hoặc bìa rừng), công dụng tốt hơn loại trồng tại nhà, nhưng cũng không thể sánh bằng loại tự nhiên.
Bộ phận dùng, thu hái, bảo quản
Bộ phận dùng: toàn cây nấm, bỏ phần gốc.
Thu hái: Thu hái nấm là một công việc khó khăn, nguy hiểm, vì phải đi nhiều ngày trong rừng. Thời điểm tháng 3 – tháng 7 dương lịch là lúc nấm mọc nhiều nhất. Khi hái, người ta chỉ chọn những cây nấm đã trưởng thành. Những cây còn nhỏ sẽ được giữ lại chờ đủ tuổi vào những lần “săn” nấm sau.
Bảo quản: Nấm Lim xanh có thể cất giữ nhiều năm, nhưng cần lưu ý để nơi khô ráo, sạch sẽ. Tránh những chỗ ẩm thấp sẽ làm hư hại dược liệu. Cần thường xuyên kiểm tra tình trạng mối mọt của thuốc.
Nấm lim xanh có tác dụng gì?
Thành phần hóa học trong nấm lim xanh
Sở dĩ dược liệu này được săn đón nhiều như vậy, là nhờ những công dụng tuyệt vời của nó. Trong đó không thể không kể đến những hoạt chất nổi bật của nấm Lim xanh:
Triterpenes: chất này giúp tăng cường hoạt động các nội tiết tố trong cơ thể, duy trì sự ổn định của hệ thống tiêu hóa. Nó cũng giúp tăng cường chức năng hệ thống thần kinh trung ương. Chất này cũng có khả năng kìm hãm sự phát triển của các tế bào ung thư, tác dụng trong việc hỗ trợ điều trị ung thư.
Germanium: tăng cường hệ thống miễn dịch, cung cấp oxy cho cơ thể và loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể. Nó làm tăng tế bào oxy ngăn chặn tế bào ung thư lấy đi oxy.
Ling Zhi-8 protein: điều hoà hệ thống miễn dịch cho cơ thể con người. Nó kích hoạt sự phát triển của các tế bào đuôi gai, một loại tế bào nằm trong bạch cầu đơn nhân của con người.
Adenosine: có vai trò điều tiết các quá trình sinh lí trong cơ thể. Chất này có khả năng: Ổn định huyết áp, ngăn ngừa các bệnh liên quan đến tim mạch: duy trì quá trình tuần hoàn, điều hòa lương cholesterol trong máu: cải thiện khả năng sinh lí; ổn định thần kinh.
Các vitamin nhóm B: đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất của cơ thể, đặc biệt là quá trình chuyển hóa carbohydrate thành đường và chuyển hóa chất béo.
Các vitamin nhóm C: giữ vai trò như một đồng tố tham gia vào các phản ứng hoá sinh; chuyển hoá các hợp chất trong hoạt động tạo collagen; giúp cơ thể hấp thu sắt; tham gia vào quá trình xúc tác oxy hoá thuốc; đào thải các gốc tự do có hại trong cơ thể.
Tác dụng của nấm Lim xanh
Loại nấm này có rất nhiều công dụng tuyệt vời:
Đối với hệ miễn dịch:
- Hỗ trợ điều trị, ngăn ngừa các khối u, ung thư.
- Chống oxy hóa, khử các gốc tự do, nâng cao hệ miễn dịch.
- Tăng sức đề kháng cho cơ thể.
Hệ thần kinh:
- Tăng cường chức năng của hệ thần kinh trung ương.
- Giảm suy nhược thần kinh, giảm stress, giúp ngủ tốt hơn.
Hệ tiêu hóa, gan mật:
- Hỗ trợ điều trị, ngăn ngừa viêm gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ,…
- Chữa loét dạ dày tá tràng.
- Giúp ăn ngon miệng hơn.
- Giúp ổn định đường huyết, hỗ trợ điều trị bệnh đái tháo đường.
Hệ tuần hoàn:
- Điều hòa, ổn định huyết áp.
- Giảm Cholesterol trong máu, hạn chế tình trạng xơ vữa mạch máu.
- Khắc phục di chứng sau tai biến mạch máu não.
Hệ cơ xương khớp:
- Hạn chế tình trạng viêm khớp, đau nhức khớp, giúp tứ chi linh hoạt.
Cách sử dụng nấm Lim xanh
Liều lượng: 2 – 5g/ 1 ngày.
Có nhiều cách sử dụng nấm lim xanh như: cắt mỏng để hãm trà, nấu nước uống. Hoặc cũng có thể xay ra thành bột dùng dần.
Giá nấm lim xanh
- 1 kg nấm lim xanh rừng có giá từ 3.000.000 – 4.000.000 VND/Kg
- Giá nấm lim xanh trồng từ: 300.000 – 500.000 VND/Kg
Nấm lim xanh có nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Vì vậy bạn cần phải thận trọng khi chọn mua nấm lim xanh, tránh phải hàng giả. Việc lựa chọn một địa điểm bán nấm lim xanh uy tín là điều cần thiết.
Những lưu ý khi sử dụng nấm Lim xanh
Một số đối tượng sau không nên sử dụng:
- Những người huyết áp thấp, vì nấm này giúp hạ huyết áp.
- Những đối tượng thận yếu hay có bệnh lý về thận cần cẩn thận khi sử dụng.
- Phụ nữ mang thai và trẻ em dưới 2 tuổi cũng nên cẩn trọng khi dùng.
Ngoài ra, do mức độ quý hiếm của dược liệu, nên nhiều đối tượng đã làm giả nấm hoặc bán nấm kém chất lượng. Người dùng nên chú ý mua ở những nơi uy tín để tránh bị mua nhầm hàng giả, hàng kém chất lượng.
Bài viết trên đây hi vọng đã mang tới cho quý bạn đọc cái nhìn tổng quát về nấm Lim xanh. Tuy nhiên, hi vọng rằng, nếu muốn sử dụng bất cứ một loại thuốc nào, các bạn cũng nên có sự tham khảo ý kiến từ các thầy thuốc, để tránh những hậu quả đáng tiếc xảy ra.
