Basil là húng Tây, là một loại rau gia vị được dùng phổ biến trong nấu ăn cũng như làm bánh. Đây là một loại rau gia vị đặc trưng của nền ẩm thực phương Tây, đặc biêt là ẩm thực Ý.
Húng Tây là một loại rau thơm có họ hàng gần với húng quế , và còn được cho là họ hàng xa với bạc hà. Được biết, tên gọi Basil lấy từ tiếng Hy Lạp basilikohn (có nghĩa “đế vương”). Có tên gọi này là do trước đây Basil được người Hy Lạp cực kì quý trọng và được sử dụng làm nhiều loại thuốc.
Vì bản chất Basil là một loại rau thơm, nên cách dùng chính và cơ bản nhất vẫn là sử dụng chúng để ăn sống hoặc trộn với rau, trộn salad, thêm vào món ăn nào đó để tăng hương vị. Nếu sử dụng Basil với mục đích này thì Basil cực kì hợp với cà chua. Với tất cả các món ăn sử dụng sốt cà chua thì việc thêm Basil sẽ giúp cho hương vị thành phẩm càng thêm lý tưởng. Đây cũng sẽ là cách dùng phù hợp nhất với loại Basil khô.
Sốt Basil đặc trưng của ẩm thực Ý
Nếu đã tìm hiểu về ẩm thực Ý, chắc hẳn bạn sẽ không thể không biết đến loại sốt xanh cực kì nổi tiếng có tên gọi là sốt Pesto. Nguyên liệu chính để làm nên món sốt đặc biệt này chính là Basil. Bạn chỉ cần có Basil tươi và một số nguyên liệu khác là có thể làm được. Tuy nhiên, ngày nay do cuộc sống có phần bận rộn, người ta thường mua các hũ sốt làm sẵn hoặc nếu muốn ăn thì chỉ gần ghé ngay một tiệm ăn bên đường nào đó của nước Ý là được.
Để làm sốt Pesto, bạn chỉ cần chuẩn bị phô mai pamersan bào nhuyễn, dầu ô liu, một ít hạt thông, tỏi và basil vào cối rồi dùng chày giã nát. Từ “pesto” trong tiếng Ý chính là để chỉ hành động giã nhuyễn các loại nguyên liệu bằng chày và cối đá. Nếu không có cối đá, bạn có thể dùng máy xay thực phẩm (không phải máy xay sinh tố nhé) để có thể xay nhuyễn mọi thứ một cách thuận lợi và nhanh nhất.
Húng quế đa dạng về chủng loại. Xét về hình thái có loại lá to, loại lá nhỏ; lá thân đều màu xanh hoặc lá xanh thân tím; cả lá và thân đều màu tím v.v. Về mùi hương thì có loại ngả mùi quế, mùi chanh, mùi sả v.v.
Húng quế Tây hay quế châu Âu (sweet basil), còn gọi là quế ngọt, quế Tây, húng Tây rất thơm, mùi hăng đậm, ngọt và mát. Cái tên basil lấy từ tiếng Hy Lạp basilikohn, có nghĩa “đế vương,” do người Hy Lạp xưa rất quý basil vì họ dùng nó làm nên nhiều loại thuốc. Quế Tây thường có lá trơn, hình tròn bầu dục, vị không the bằng nhưng rất dậy hương và thường được dùng ăn sống hoặc gia vào làm gia vị cho các món mì Ý (pasta), salad, thịt nướng, pizza. Quế Tây đặc biệt thích hợp làm các loại xốt cà chua, xốt pho mát, sốt pesto, xúp cà chua, xúp pho mát, salad cà chua phomat. Một số món ăn đặc trưng trong ẩm thực Ý tượng hình quốc kỳ Italia với ba màu đỏ, xanh lá, và trắng (như pizza, salad), trong đó màu xanh tạo thành từ màu của lá basil, màu đỏ của cà chua và màu trắng của phomai mozzarella.
Húng quế ở Việt Nam thuộc loài húng phổ biến vùng Đông Nam Á (nhiều người cho rằng cây có gốc xuất xứ từ Trung Quốc và Ấn Độ, thường được châu Âu biết đến với tên gọi húng Thái (Thai basil), và ở Việt Nam có các tên còn gọi là rau quế, é quế, húng dổi, húng chó, húng lợn. Húng quế Việt Nam có mùi dịu nhẹ hơn húng quế ở châu Âu, thoảng hương vị quế. Lá và ngọn non húng quế được sử dụng như một loại rau thơm ăn kèm trong các món như lòng lợn, tiết canh, thịt vịt, bún chả, bún bò Huế, phở (miền Nam). Hạt của loài này gọi là hạt é, có độ trương nở mạnh tạo thành khối chất nhầy khi gặp nước, thường sử dụng làm nguyên liệu trong nước giải khát đặc biệt phổ biến là là món chè sương sáo hạt é.
