Tuy là tỉnh công nghiệp nhưng Đồng Nai thuộc tốp đầu cả nước về diện tích và sản lượng nhiều loại cây ăn trái có lợi thế xuất khẩu như: chuối, sầu riêng, xoài, bưởi…
Lợi thế lớn của Đồng Nai còn là nhiều loại cây ăn trái chủ lực đã hình thành được những vùng chuyên canh tập trung quy mô lớn, ứng dụng kỹ thuật, công nghệ mới vào sản xuất và cho năng suất, chất lượng cao, được xây dựng mã số vùng trồng đạt chuẩn xuất khẩu đi các thị trường khó tính.
* Thuộc tốp đầu cả nước về quy mô, chất lượng
Tính đến cuối tháng 7-2023, tổng diện tích cây ăn trái trên địa bàn tỉnh đạt hơn 76,7 ngàn ha, tăng gần 0,6% so với cùng kỳ, chiếm gần 45,2% tổng diện tích cây lâu năm trên địa bàn tỉnh. Trong đó, có nhiều loại cây ăn trái có giá trị kinh tế cao có diện tích thuộc tốp đầu cả nước.
Cụ thể, Đồng Nai có diện tích trồng chuối xuất khẩu đứng đầu cả nước với tổng diện tích trồng chuối đạt hơn 13,1 ngàn ha. Tỉnh cũng đứng đầu cả nước về số lượng mã số vùng trồng chuối với 30 vùng trồng, diện tích 5.669ha.
Theo đánh giá của Tổng lãnh sự Trung Quốc tại TP.HCM NGỤY HOA TƯỜNG, trái chuối tươi cũng như nhiều mặt hàng trái cây tươi khác của Đồng Nai đều rất ngon. Trung Quốc sẽ tăng nhập khẩu trái chuối tươi, các loại trái cây khác từ Đồng Nai.
Với diện tích gần 11,4 ngàn ha trồng sầu riêng, Đồng Nai đứng đầu khu vực Đông Nam bộ và đứng thứ 4 cả nước về diện tích cây trồng này. Tỉnh đi tiên phong trong xây dựng mã số vùng trồng với 11 vùng trồng sầu riêng, diện tích hơn 820ha.
Đồng Nai còn có nhiều loại cây ăn trái có lợi thế xuất khẩu khác đạt diện tích và sản lượng lớn. Theo báo cáo của Sở NN-PTNT, trong 6 tháng đầu năm, sản lượng chuối đạt hơn 90,4 ngàn tấn, tăng hơn 16,6%; xoài đạt 59,7 ngàn tấn, tăng gần 0,8%; bưởi gần 29,3 ngàn tấn, tăng 17,5%; sầu riêng gần 12,9 ngàn tấn, tăng hơn 15% so với cùng kỳ.
Phó giám đốc Sở NN-PTNT Trần Lâm Sinh cho hay, những năm qua, Đồng Nai tập trung xây dựng những vùng chuyên canh cây ăn trái chất lượng cao, giá cả cạnh tranh trên thị trường xuất khẩu. Các doanh nghiệp (DN) tích cực tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu; đóng vai trò đầu tàu dẫn dắt, thâm nhập sâu hơn, kết nối tốt hơn các vùng trồng, hỗ trợ việc giám sát trong quá trình sản xuất. Quan trọng, DN đã hợp tác, gắn kết với HTX, nông dân trong xây dựng mã số vùng trồng, giúp minh bạch sản phẩm, tăng niềm tin của thị trường quốc tế với nông sản Việt.
Ông Sinh dẫn chứng: “Vài ba năm trước, chúng ta mới chớm triển khai mã số vùng trồng, mã số đóng gói, ngay cả chính quyền, ngành Nông nghiệp cũng bối rối, chưa hiểu rõ. Hiện nay, ai cũng hiểu rằng, việc thiết lập mã số vùng trồng, mã số đơn vị đóng gói là đòn bẩy để các thành viên tham gia chuỗi liên kết cùng nhau phát triển kinh tế, hướng tới mở rộng vùng nguyên liệu”.
Theo ông Trần Lâm Sinh, thời gian tới, Đồng Nai tiếp tục xây dựng, nhân rộng vùng sản xuất cây ăn trái tập trung, phát triển bền vững theo hướng không tăng diện tích mà đầu tư nâng cao chất lượng sản phẩm, thương hiệu, gia tăng giá trị bằng các giải pháp như: phát triển vùng sản xuất gắn với quy hoạch hạ tầng để giảm chi phí logistics; đầu tư sâu hơn về giống có năng suất cao, chất lượng tốt, chống chịu bệnh, nâng cao chất lượng trái cây tươi xuất khẩu thông qua thúc đẩy áp dụng đồng bộ quy trình sản xuất tiên tiến, mở rộng cơ giới hóa; chuẩn hóa, nâng cấp khu sơ chế, đóng gói và bảo quản; đảm bảo duy trì an toàn vệ sinh thực phẩm từ vận hành hệ thống quản lý chất lượng và truy xuất nguồn gốc, áp dụng thực hành nông nghiệp tốt (GAP) và công tác kiểm dịch thực vật…
* Quan tâm kết nối đầu ra
Với mục tiêu phát triển những cây ăn trái chủ lực có lợi thế xuất khẩu theo hướng bền vững, bên cạnh đầu tư hình thành những vùng chuyên canh cây ăn trái theo chuỗi từ sản xuất đến tiêu thụ, Sở NN-PTNT đã phối hợp các ngành, địa phương triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy tiêu thụ trái cây.
Từ đầu năm 2023 đến nay, nhiều chương trình xúc tiến tiêu thụ, đẩy mạnh xuất khẩu trái cây tươi được tổ chức như: Lễ xuất khẩu chuối tươi đầu năm 2023; Lễ công bố xuất khẩu chuyến hàng sầu riêng đầu tiên theo Nghị định thư ký kết giữa Bộ NN-PTNT Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc trên địa bàn tỉnh Đồng Nai; Lễ hội trái cây và quảng bá sản phẩm nông nghiệp, sản phẩm OCOP tỉnh Đồng Nai năm 2023…
Ngoài ra, ngành Nông nghiệp còn nắm bắt tình hình sản lượng các loại cây ăn quả chủ lực của tỉnh phục vụ xuất khẩu và tiêu thụ nội địa như: thanh long, xoài, chuối, sầu riêng, cây có múi; tập trung thiết lập mã số vùng trồng, vùng nuôi, truy xuất nguồn gốc để phục vụ xuất khẩu nông sản.
Trong đó, công tác thông tin dự báo thị trường tiêu thụ nông sản đến DN, HTX, người sản xuất được cập nhật thường xuyên, liên tục. Ngoài ra, ngành Nông nghiệp phối hợp với các sở, ngành liên quan tạo điều kiện cho các DN, HTX, trang trại, hộ kinh doanh… tham gia các hội chợ triển lãm, hội nghị kết nối giao thương thuộc Chương trình xúc tiến thương mại năm 2023.
Thông qua các hoạt động kết nối tiêu thụ nông sản, nhiều DN ngày càng quan tâm đầu tư, trở thành đối tác của Đồng Nai trong hoạt động xuất khẩu trái cây tươi. Tham gia Lễ xuất khẩu sầu riêng năm 2023 do Đồng Nai tổ chức, Tổng giám đốc Công ty Quốc tế mậu dịch Vạn Thành Hỷ (tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc) Đỗ Quang Hà chia sẻ: “Các DN Trung Quốc và Việt Nam đã có quá trình hợp tác hơn 30 năm trong lĩnh vực xuất, nhập khẩu trái cây tươi. Suốt quá trình hợp tác, chúng tôi đã chứng kiến được sự chăm chỉ của người nông dân Việt Nam để trồng được các loại trái cây với chủng loại ngày càng đa dạng, chất lượng ngày càng tốt. Chúng tôi cam kết sẽ đồng hành với các DN Việt Nam trong việc nỗ lực mở rộng thị trường tiêu thụ tại Trung Quốc không chỉ với trái sầu riêng mà với các sản phẩm trái cây an toàn của Việt Nam”.
Bình Nguyên