Trực khuẩn mủ xanh không đáp ứng với hầu hết các loại kháng sinh thông thường, do đó việc điều trị cần nuôi cấy vi khuẩn, làm kháng sinh đồ và phác đồ điều trị phải phối hợp linh hoạt các loại kháng sinh.
Nguyên tắc sử dụng kháng sinh điều trị nhiễm khuẩn do Pseudomonas aeruginosa:
- Phối hợp một Penicillin có hoạt tính chống Trực khuẩn mủ xanh (như: Mezlocillin, Ticarcillin, piperacillin) với một kháng sinh nhóm Aminoglycosid (như: Amikacin, Tobramycin).
- HOẶC: Phối hợp các kháng sinh phổ rộng như Imipenem, Ceftazidime với kháng sinh nhóm Quinolon mới (Norfloxacin, Ciprofloxacin).
Điều trị cụ thể
Căn cứ vào kết quả kháng sinh đồ, tình trạng kháng thuốc để điều trị cụ thể cho từng trường hợp nhiễm khuẩn:
- Các nhiễm trùng khu trú ở nang lông: nếu không có biến chứng nặng nề, viêm loét có thể tự vệ sinh vết thương, tránh làm tổn thương lan rộng, không cần dùng kháng sinh.
- Viêm tai ngoài: Thuốc nhỏ tai Axit axetic 1-2% hoặc các thuốc bôi tại chỗ Polymyxin B, Colistin. Vệ sinh tai thường xuyên bằng nước muối sinh lý, nếu nhiễm trùng nặng sử dụng các kháng sinh Fluoroquinolon đường uống (nếu kết quả kháng sinh đồ có nhạy cảm).
- Nhiễm khuẩn mô mềm khu trú: phẫu thuật loại bỏ vùng mô hoại tử sớm, dẫn lưu ổ áp xe và phối hợp điều trị kháng sinh theo kháng sinh đồ.
- Viêm loét giác mạc: Nhỏ mắt bằng Ciprofloxacin 0,3% hoặc Levofloxacin 0,5%, nếu tình trạng nặng có thể sử dụng kháng sinh nhỏ mắt có nồng độ hơn Tobramycin 15 mg/mL. Nhỏ thuốc liên tục mỗi 1 giờ trong ngày để cải thiện triệu chứng. Chống chỉ định dùng kháng sinh tại chỗ đối với tổn thương đồng tử.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu có triệu chứng: Levofloxacin 750mg x 1 lần/ ngày; HOẶC: Ciprofloxacin 500mg x 2 lần/ngày (nếu nhạy cảm).
- Viêm nội tâm mạc tim: cần loại bỏ van bị nhiễm trùng (van hai lá, van động mạch chủ, van nhân tạo) phối hợp với điều trị kháng sinh.
- Các nhiễm khuẩn toàn thân (nhiễm trùng máu): cần sử dụng kháng sinh đường tiêm – các liệu pháp dùng kháng sinh đơn độc như Ceftazidime HOẶC Fluoroquinolone HOẶC Carbapenem (meropenem, imipenem, doripenem) đã được chứng minh có hiệu quả tương đương khi phối hợp nhiều loại kháng sinh. Liệu pháp đơn độc cũng phù hợp cho những bệnh nhân có giảm bạch cầu trung tính.
Tóm lại, điều trị trực khuẩn mủ xanh là một cuộc chiến liên tục của các kháng sinh mới và sự kháng thuốc của vi khuẩn. Không có một phác đồ cụ thể để diệt khuẩn, kháng sinh luôn thay đổi phù hợp với từng chủng vi khuẩn và tình trạng của bệnh nhân.