Vườn rau đẹp trong mắt mỗi người lại một khác nhau. Đối với một số người, chỉ cần nó là cây cảnh, xanh tốt thì đã được coi là đẹp. Tuy nhiên đối với một số người khác, vườn rau đó phải được bố trí ngăn nắp, gọn gàng. Cũng là vườn rau nhưng với nhóm người khác nữa, thì nó phải vừa đa dạng, sinh động và có bố cục bắt mắt. Bởi vậy, khái niệm đẹp dường như rất mơ hồ. Tuy nhiên, một vườn rau tươi tốt, gọn gàng thường được đại đa số đáng giá là “đẹp”, chúng ta cùng tạm xem đây là tiêu chuẩn chung cho một sân vườn đẹp nhé.
Để có một vườn rau xanh tươi chúng ta cần biết bố trí hợp lý, thẩm mỹ và thuận tiện cho việc tưới và thu hoạch rau. Việc thiết kế và bố trí sẽ cần tuân thủ một vài nguyên tắc và tiêu chuẩn. Trong bài viết này, NST giới thiệu đến bạn một vài kinh nghiệm tạo một vườn rau đẹp, có tính thẩm mỹ và chất lượng, cùng tham khảo ngay bên dưới nhé.
CÁC BƯỚC CẦN THIẾT ĐỂ CÓ ĐƯỢC MỘT VƯỜN RAU TRONG ĐẸP MẮT
Khảo sát khu vực mà bạn muốn trồng rau
“Thiên thời, địa lợi, nhân hòa”. Vâng, muốn làm bất kỳ việc gì suôn sẻ thì bước đầu tiên là phải nhìn trời đất, hay nói rõ hơn là cần nắm rõ vị trí trồng rau. Bạn phải khảo sát thực tế xem thử nơi mình dự định trồng có hướng gió, khả năng tiếp nhận nắng như thế nào, từ đó đưa ra loại cây trồng, giải pháp trồng cây phù hợp.
Vị trí trồng rau lý tưởng là khi nó có đủ ánh sáng, gió được lưu thông tốt để rau sinh trưởng và phát triển. Nếu vị trí trồng quá nhiều nắng, bạn phải tăng cường tiêu tiêu, hoặc che chắn để giảm bớt sự tác động của mặt trời lên cây.
Ngoài ra, bạn cần xác định nguồn điện, nguồn nước để thiết lập hệ thống nước tưới tiêu cho hợp lý. Một điều đặc biệt là cần xác định diện tích của khu vườn để phân chia, bố trí khu vực tưới, khu vực trồng rau và lựa chọn các loại rau phù hợp.
Lựa chọn loại rau phù hợp
Lựa chọn loại rau để trồng tùy vào sở thích và mục đích của chủ nhân của khu vườn. Các loại rau thường được trồng trên ban công, sân thượng mà bạn có thể tham khảo là: cà rốt, xà lách, súp lơ, cải xanh, cải thìa, mướp ngọt, mướp đắng; Các loại rau thơm như: tía tô, ngò gai, ngò rí, rau húng quế, húng chanh, rau răm, diếp cá, …. Bạn có thể trồng cùng lúc nhiều loại rau khác nhau. Điều này giúp cho vườn rau của chúng ta có thêm nhiều mắc sắc.
Ngoài ra, bạn còn có thể trồng thêm một vài loại cây ăn trái như: cóc, ổi, xoài, mận… để tạo bóng mát cho vườn. Đồng thời tạo nên sự phong phú trong việc cung cấp thực phẩm cho gia đình ngay tại nhà.
Lựa chọn loại khay trồng cho vườn rau theo sở thích của bạn
Thông thường, diện tích ở ban công, sân thượng của nhà phố thường không lớn. Do đó, sẽ rất tiện lợi nếu bạn dùng các khay rau, vừa tiết kiệm diện tích, vừa sạch đẹp.
Khay rau có thể được bố trí thành các dãy, hoặc xếp thành các tầng. Trong trường hợp nhà bạn có sẵn các kệ, đặt chúng trên kệ cũng rất thuận tiện. Nếu được, bạn nên tạo thêm các lối đi và không gian giữa các loại rau, khay rau. Việc này vừa giúp bạn dễ dàng chăm sóc, dọn dẹp và thu hoạch.
Thiết kế không gian trồng rau
Trước khi trồng rau thì cần lên ý tưởng, bố trí khu vườn một cách hợp lý. Đảm bảo có thể sử dụng được tối đa diện tích, làm cho không gian trồng được thông thoáng và đón được ánh nắng mặt trời. Bạn cần chắc chắn hệ thống cung cấp và thoát nước hoạt động thường xuyên, hiệu quả.
Khi biết được kích thước của sân vườn, bạn có thể chia thành 2 phần là phần lối đi và khu vực trồng rau. Chiều rộng của phần trồng rau thường là 1.2m và lối đi 0.5m để thuận tiện cho việc di chuyển trong quá trình chăm sóc cây.
NHỮNG VỊ TRÍ LÝ TƯỞNG ĐỂ TRỒNG RAU
Ở các vùng nông thôn, việc sở hữu một mảnh vườn nhỏ là điều rất dễ dàng. Tuy nhiên, nếu bạn ở thành phố với không gian chật hẹp và các nhà cao tầng nằm san sát nhau thì việc sở hữu một khoảng không gian nhỏ để gieo trồng tùy ý đã là một điều đáng quý. Thông thường, các vị trí mà chủ nhân các căn nhà phố có thể sử dụng để trồng rau là ban công, sân thượng, sân trước, sân sau nhà. Cùng NTS xem qua đặc điểm của các khu vực này nhé.
Sân thượng
Sân thượng là vị trí cao nhất của một tòa nhà, đón trọn vẹn nắng, mưa, gió, … Nói chung là các tác động của thời tiết. Mặc dù nó là nơi nắng nhất, nhưng đồng thời cũng là nơi thông thoáng nhất, thích hợp nhất để cải tạo thành một mảnh vườn.
Khi trồng cây ở sân thượng, tốt hơn hết là bạn nên làm nhà màng, nhà lưới để che chắn gió, nắng gắt cho cây. Thường các cây được lựa chọn để trồng là các loại rau, đặc điểm của chúng là dễ mất nước, dễ héo. Do đó, lắp đặt một hệ thống che chắn là điều cần thiết. Hơn nữa, bạn cũng cần đưa đến sân thượng một nguồn nước để thuận tiện cho việc tưới tiêu. Nếu phải mang nước từ các tầng dưới lên tưới thì rất vất vả, tốn nhiều thời gian, công sức. Một nguồn cấp nước tại chỗ sẽ giúp việc làm vườn của bạn dễ dàng hơn rất nhiều.
Tham Khảo : CÁCH LÀM GIÀN DÂY LEO SÂN THƯỢNG ĐƠN GIẢN MÀ HIỆU QUẢ
Ban công
Đứng sau sân thượng thì ban công là một nơi lý tưởng để trồng rau ở các nhà cao tầng. Khi trồng cây ở đây, gia chủ cần đặc biệt lưu ý đến hướng của ban công. Ban công nằm ở các hướng khác nhau, nó sẽ mang các đặc điểm khác nhau, ví dụ: Ban công ở hướng đông đón nhận ánh nắng nhẹ buổi sáng; Ban công hướng tây đón nhận ánh nắng gay gắt buổi chiều; … Do đó, tùy thuộc vào mỗi ban công bạn cần điều chỉnh, lựa chọn loại cây phù hợp.
Ban công thường là nơi để chúng ta sinh hoạt, uống trà cùng gia đình. Do đó, khi trồng cây ở đây, bạn cần đảm bảo hệ thống thoát nước tốt, tránh tình trạng ứ đọng nước, phát sinh nhiều côn trùng gây bệnh.
Mỗi ban công thông thường chỉ có từ 2 đến 5m. Bởi vậy, nếu bố trí các khay rau quá lớn sẽ chiếm hết diện tích lối đi, việc đóng mở cửa cũng bị cản trở. Thế nên bạn cần đo kích thước có thể đặt chậu, sau đó lựa chọn vật liệu trồng cây với kích thước phù hợp.
Ban công cũng là vị trí cần vòi nước, vì khi đã trồng cây rất dễ làm vương đất cát ra sàn, gây dơ sàn. Nếu bạn lỡ dẫm lên chúng và phải đi vào nhà để lấy nước rửa, bạn sẽ tốn thêm công sức lau dọn nhà cửa đã bị bạn làm lấm bẩn.
Sân trước, sân sau và bên hông nhà
Thật tuyệt nếu ngôi nhà của bạn có một khoảng sân sau, sân trước hoặc bên hông nhà đủ rộng để trồng rau. Đây là nơi hợp lý và thích hợp để có thể tạo ra những vườn rau đẹp.
Nếu sân vườn nhà bạn chưa được lát gạch hay đổ nền, bạn có thể trồng ngay trên đất. Trong trường hợp không gian nhà bạn đã được xây dựng, bạn có thể trồng rau vào trong các chậu. các bồn hoặc các kệ. Vừa đẹp mắt, vừa có rau sạch cho gia đình.
CÁC NGUYÊN LIỆU TRỒNG RAU
Đất trồng
Nên chọn các loại rất giàu chất dinh dưỡng, sạch, thoát nước tốt. Nếu đất bị khô, nghèo mùn, cần trộn đất với các loại hữu cơ khác như mùn cưa, vỏ trấu, vỏ cà phê,v..v. để tạo độ tưới xốp và tăng chất dinh dưỡng cho đất.
Ở các thành phố lớn, việc tìm các loại đất như trên không khó, bạn chỉ cần đến các cơ sở kinh doanh cây giống, cây cảnh là hầu như đều có sẵn cho bạn lựa chọn.
Khay rau
Bạn có thể chọn các khay nhựa, thùng xốp hay chai rỗng để trồng rau, bố trí một cách hợp lý và có tính thẩm mỹ. Nhưng cần chú ý đến chất liệu có bền theo thời gian hay không, đồng thời có phù hợp với mục đích sử dụng của bạn không.
Các chai rỗng, thùng xốp có độ bền không cao, dễ bị hư hỏng dưới tác động của mưa, nắng. Khay nhựa bạn có thể mua ở các cửa hàng bán chậu cảnh, nó sẽ có độ bền cao hơn, tùy thuộc vào chất liệu của sản phẩm.
Giống cây trồng
Đây là điều kiện tiên quyết để có được một vườn rau xanh tốt. Tùy thuộc vào sở thích của mình mà bạn có thể lựa chọn các loại rau phù hợp. Khi mua giống, bạn cần lựa chọn các cây giống, hạt giống chắc khỏe, không sâu bệnh. Nên mua ở những cửa hàng uy tín, có thương hiệu, lâu năm để tránh mua phải hàng giả hay kém chất lượng.
Hệ thống tưới
“ Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”. Nước là một yếu tố quyết định lớn đến việc phát triển, tồn tại của cây. Việc xây dựng một hệ thống tưới thông minh hợp lý và có tính thẩm mỹ là điều quan trọng. Nó giúp vườn rau của bạn được cung cấp nước đầy đủ. Đồng thời có thể tiết kiệm thời gian, công sức chăm sóc. Thêm vào đó cũng cần thiết kế hệ thống thoát nước bằng cách tạo các lỗ thông dưới đáy của các khay, thùng xốp hay chai nhựa.
Phân bón
Ngoài việc “uống nước”, cây cũng cần “ăn” để bổ sung dưỡng chất. Bón phân thường xuyên sẽ giúp rau nhanh lớn, tưới tốt. Các loại phân bón có thể được sử dụng để bón cho cây mà bạn có thể tham khảo:
- Phân hóa học: N, K, P
- Phân hữu cơ sinh học: Cytohumate, Humic Acid 99%, Kali Humate dạng Miểng, …
CÁC KIỂU TRỒNG CÂY PHỔ BIẾN
Trồng cây trong khuôn trồng rau
Khuôn trồng rau được làm từ rất nhiều vật liệu khác nhau như khuôn sắt, khuôn gỗ, khuôn nhựa, khuôn tre, …. Chúng ta nên dùng các kích thước hợp lý. Nếu chiều rộng của khu vực trồng rau khoảng 1,2m bạn có thể lựa chọn các khuôn chiều rộng như 10, 20, 30, 40cm để dễ phân chia.
Thông thường khuôn sắt được sử dụng nhiều nhất, nó khá bền với các điều kiện mưa nắng. Thích hợp cho việc trồng cây ở sân thượng, ban công. Tuy nhiên sắt dễ hấp thu nhiệt không thích hợp với việc trồng rau xà lách, cải bẹ xanh…
Khuôn gỗ và khuôn nhựa cách nhiệt tốt, phù hợp với việc trồng rau xanh và có thể trồng được các cây rau không chịu được nhiệt quá lớn. Tuy nhiên việc dùng khuôn nhựa quá nhiều sẽ gây ô nhiễm môi trường. Khuôn gỗ vẫn là một lựa chọn lý tưởng hơn trong lúc này. Một điểm trừ của khuôn gỗ và khuôn nhựa là dễ mục nát, hư hỏng hơn so với vật liệu bằng sắt.
Trồng cây trong thùng xốp
Thùng xốp là vật liệu rất dễ tìm, khá rẻ. Thùng xốp nhẹ, dễ thoát nước. Hơn nữa, nó có nhiều kích thước, phù hợp với mọi không gian.
Trên thị trường, bạn có thể tìm thấy các thùng xốp tại các cửa hàng tạp hóa, chợ hải sản, … Vật liệu này rất dễ đục, dễ đâm thủng. Do đó thuận tiện cho bạn đục lỗ thoát nước. Trung bình mỗi thùng xốp có giá giao động chỉ từ 15 – 25 nghìn đồng.
Trồng cây trong chậu và chai nhựa
Việc trồng rau xanh ở chậu và chai nhựa phù hợp với những ban công có diện tích nhỏ. Đây được coi là giải pháp tiết kiệm không gian. Bạn có thể trồng nhiều cây vào các chậu, treo các chậu theo tầng. Đặc biệt, phương pháp này còn hạn chế sâu bệnh và côn trùng lây lan nhanh như khi trồng rau thành từng khu vực lớn. Nó cũng giúp hạn chế được lượng nhựa thải ra môi trường.
Trồng cây ở giàn rau áp tường
Giàn rau áp tường thường là các chậu treo. Hoặc nó có thể là các khay rau treo tường. Đây là phương pháp phù hợp để trồng cây ở các không gian nhỏ hẹp. Nó vừa tạo độ thông thoáng cho rau vừa tiết kiệm không gian trồng.
Một số hình thức và vật dụng làm giàn rau áp tường mà bạn có thể tham khảo là:
- Bộ chậu treo giàn
- Giàn rau thủy canh bằng ống nhựa
- Giàn rau thủy canh bằng ống kẽm
- Giàn khay rau
Trồng rau bằng túi vải
Túi vải ở đây thường là các túi vải địa kỹ thuật. Đây là một loại túi dành riêng cho việc trồng cây. Bạn có thể tưởng tượng nó tương tự như các bầu đất hay như các chậu nhựa. Tuy nhiên nó được thiết kế ngập nước một phần để tăng cường khả năng hấp thụ nước và dưỡng chất cho cây.
Các túi vải này rất bền, chịu nhiệt cực kỳ tốt, do đó có thể thoải mái trồng cây ngoài trời mà không lo mục, rách túi. Loại túi này rất phù hợp để trồng các loại rau ăn củ như hành, gừng, cà rốt, cải trắng, …
LỢI ÍCH CỦA VƯỜN RAU ĐẸP TẠI NHÀ
Cung cấp nguồn rau sạch
Nếu mua rau từ bên ngoài, bạn không tránh khỏi nỗi e ngại việc mua nhầm rau bẩn, rau chứa nhiều thuốc, chất độc. Khi tự trồng rau, ắt hẳn bạn sẽ yên tâm hơn. Vườn rau cung cấp cho bạn nguồn thực phẩm sạch cho gia đình. Vừa an toàn, vừa tiết kiệm lại không lo thiếu hụt rau mỗi khi bận rộn không thể ra chợ.
Đem lại không gian xanh và sạch
Cây xanh mang lại cho chúng ta một không gian xanh và sạch. Các cây rau xanh mướt, tươi tắn tạo nên không khí luôn tràn đầy sức sống. Cây giúp lọc bụi, không khí giúp bạn có được không gian trong lành, mát mẻ.
Nơi xả stress lý tưởng
Sau một ngày làm việc, bạn có thể vừa uống một ly cà phê, vừa thư giãn, ngắm nhìn sân vườn. Nó giúp cho bạn thoải mái và như nạp lại năng lượng. Ngoài ra, chúng ta còn có thể vừa chăm cây, tưới cây, vừa thả hồn mình vào thiên nhiên cực chill.
NHƯỢC ĐIỂM CỦA VIỆC TRỒNG RAU TẠI NHÀ
Mặc dù việc trồng rau, trồng cây đem lại nhiều lợi ích, tuy nhiên bên cạnh đó cũng có một vài khuyết điểm khi chúng ta trồng chúng xung quanh nhà. Sau đây là một vài nhược điểm mà NTS thu thập được trong quá trình thực hiện, cùng NTS xem qua nhé.
- Gây ra các hiện tượng thấm nước sân thượng: Việc trồng cây, tưới nước thường xuyên làm phần nền dưới đáy chậu luôn trong tình trạng ẩm thấp, đọng nước. Về lâu dài dễ dẫn đến tình trạng thấm nước sân thượng.
- Côn trùng dễ phát triển, sinh sôi: Xung quanh nhà có nhiều cây xanh là việc tốt, tuy nhiên nó cũng là điều kiện sống lý tưởng cho côn trùng, sâu bọ. Nếu chúng phát tán vào nh sẽ ảnh hưởng đến vật nuôi, trẻ nhỏ.
- Tắc nghẽn hệ thống thoát nước: Lá cây, đất vương vãi dễ làm tắt nghẽn hệ thống thoát nước
- Sàn nhà ẩm thấp, dễ lên rong rêu: Việc tưới nước thường xuyên khó tránh khỏi việc làm vương vãi nước ra sàn nhà. Điều kiện môi trường ấm thấp như vậy rất thuận lợi cho sự phát triển của rong rêu. Từ đó gây trơn trượt, dễ té khi di chuyển.
BẬT MÍ CÁCH KHẮC PHỤC NHỮNG NHƯỢC ĐIỂM KHI TRỒNG RAU TẠI NHÀ.
Mặc dù việc trồng cây tại nhà có nhiều nhược điểm, tuy nhiên chúng ta vẫn có thể khắc phục chúng. Nắm được các bí kíp dưới đây, bạn có thể tự do, thoải mái trồng cây mà không cần lo lắng về vấn đề gì nữa, cùng NTS tham khảo nhanh các cách sau nhé:
Đối với việc thấm nước sân thượng
Trong trường hợp sân thượng lúc xây dựng không được tạo độ nghiêng để chống thấm, bạn có thể khắc phục bằng các cách sau:
- Dùng sơn chống thấm: các loại sơn chống thấm được bán trên thị trường bạn có thể dễ dàng tìm kiếm là Màng lỏng chống thấm Sikaproof Membrane, Vữa xi-măng polyme chống thấm MasterSeal 540, Sơn chống thấm KOVA, Chống thấm tinh thể thẩm thấu Masterseal 530, …
- Sử dụng pallet để kê chậu: Các chậu được đặt trên các pallet sẽ hạn chế được tình trạng ứ đọng nước dưới đáy chậu, từ đó tránh làm thấm nước sân thượng.
Cách trị côn trùng, nấm bệnh
Trồng cây rất khó có thể tránh được việc côn trùng, nấm bệnh tấn công phá hoại. Cách duy nhất để bạn phòng ngừa nó là phải quan sát thường xuyên. Khi thấy dấu hiệu của nấm bệnh thì trị dứt điểm chúng bằng các phương pháp như:
- Sử dụng nước để xịt rửa sạch bọ, nấm bệnh
- Cắt bỏ phần đã nhiễm nấm
- Sử dụng thuốc hữu cơ, hóa học đuổi sâu bỏ
Nếu bạn chỉ vừa mới làm đất, chưa gieo trồng. Bạn có thể dùng vôi để xử lý đất trước. Việc này giúp ngăn chặn mầm bệnh ngay trong đất trồng. Vừa hiệu quả, lại dễ thực hiện.
Tránh làm tắc nghẽn cống thoát nước
Vệ sinh thường xuyên, nhặt sạch lá, rác thải, gom đất cát không để chúng đi vào đường ống thoát nước là cách hiệu quả để tránh làm tắc nghẽn cống thoát nước. Ngoài ra, bạn có thể dùng lưới lọc cho cống thoát nước, đảm bảo không để rác thải, đất cát lớn làm nghẽn cống.
Xử lý rong, rêu
Rong rêu sẽ không thể phát triển nếu bạn tạo độ thông thoáng, mát mẻ, khô ráo cho khu vực trồng cây. Ánh nắng mặt trời cũng góp phần ngăn cản quá trình phát triển của chúng. Do đó, bạn có thể trồng cây ở khu vực thường xuyên đón nhận ánh nắng mặt trời, tạo độ thông thoáng cho khu vực trồng cây, để khu vực này luôn trong trạng thái không bị ứ đọng nước.
Trong trường hợp đã có rong, rêu mọc sẵn, hoặc ánh nắng ít tiếp xúc ở khu vực này. Bạn cần xử lý sạch rong rêu trước, sau đó bố trí lại cho thoáng. Nếu có điều kiện, hãy lắp thêm một hệ thống thông gió để tạo không gian thoáng đãng cho khu vực trồng cây.
KẾT LUẬN
Để sở hữu một vườn rau đẹp, đầu tiên chúng ta cần một không gian hợp lý cho sự phát triển của cây. Một ý tưởng thiết kế phù hợp với diện tích không gian. Những lợi ích của một vườn rau đẹp không chỉ cung cấp thực phẩm cho gia đình, mà còn có một không gian xanh và đẹp. Một nơi có thể thư giãn sau những ngày làm việc căng thẳng của bạn.
Hy vọng với những thông tin mà chúng tôi cung cấp phía trên, nó sẽ giúp bạn phần nào trong việc tạo nên cho chính bạn một mảnh vườn xinh đẹp ngay tại căn nhà của mình.