Chà là ăn trái là một giống cây được ưa chuộng trồng và phát triển tại Việt Nam trong nhiều năm trở lại đây. Vậy có nên trồng chà là ăn trái không? Chà là ăn trái khác gì so với những giống cây chà là khác?
1. Chà là ăn trái là cây gì?
1.1 Nguồn gốc xuất xứ
Chà là ăn trái là một loại cây thuộc họ nhà Cau, tên khoa học là Phoenix Dactylifera và tên thường gọi là Date Palm. Cây chà là được biết đến như biểu tượng của khối Trung Đông. Bắt nguồn từ quần đảo Canary (Tây Bắc Châu Phi), loài cây này được nhân giống rộng ra đến miền Trung Châu Phi, Đông Nam Châu u để hái trái làm thực phẩm. Sau này. nhờ nhiều giá trị mà chà là ăn trái mang lại cùng khả năng phát triển mãnh liệt, chúng cũng được trồng rộng rãi tại các nước Nam Á.
1.2 Đặc điểm, hình thái
- Thân: Cây chà là ăn trái thuộc dạng thân sơ cột thấp, khá cứng nhưng cũng dẻo dai. Trung bình một cây chà là cao khoảng 5 – 6m đến vài chục mét và hướng thẳng lên cao. Tuy nhiên, chà là ăn trái sẽ có chiều cao thấp hơn, khoảng 1,5 – 3m. Cây có vẻ ngoài xù xì, vỏ cây màu xám bác, bề mặt thô ráp với nhiều vết sẹo do cuốn lá rụng để lại.
- Lá: Chà là thuộc họ cau nên lá có hình thái tương tự lá dừa nhưng dài hơn (1 – 6m). Từ đỉnh cây mọc ra các nhánh lá dưới dạng hình lá kép lông chim. Mỗi tàu lá dài tỏa ra các nhánh phụ đầu nhọn cứng, xòe ra xung quanh và thường dài đến 30cm. Phần cuống lá có gai vàng mọc xung quanh.
- Hoa: Giống chà là mọc hoa đơn tính, không thể tự thụ phấn được mà nhờ các bên thứ ba như gió, chim, ong, bướm,.. Hoa chà là mọc thành các cụm lớn, rũ xuống và kéo dài khoảng 15cm. Các bông hoa sở hữu kích thước khá nhỏ, gồm 4 cánh nhọn và có màu vàng tươi.
- Trái Chà Là: Cây chà là cho ra trái dạng quả hạch, hình bầu dục, ăn được. Khi sống, quả màu xanh, đến khi chín chuyển sang màu vàng hoặc nâu sậm tùy từng loại.
2. Có mấy loại chà là?
2.1 Chà là ăn trái
Chà là ăn trái có tên khoa học là giống chà là có giá trị nhất trong 3 giống phổ biến nhất. Như đã bàn ở trên, chà là ăn trái có thân thấp hơn chà là cảnh. Tuy vậy, giống cây này cho ra trái to, khi chín có màu vàng hoặc đỏ nâu đẹp mắt. Đặc biệt, lớp cơm dày và mềm, vị ngon ngọt nên mang đến giá trị kinh tế cực cao. Phân cấp chà là ăn trái bao gồm 4 giống được ưa chuộng nhất đó là:
- Kurma KL1 HYBRID Tropis Thailand: Xuất xứ từ Thái lan, cho ra quả màu vàng và là thành phẩm lai tạo từ giống Deglet Noor và Barhee.
- Deglet Noor: Quả chín có màu vàng, đem phơi khô ăn rất dẻo và ngon.
- Barhee: Quả của chà là Barhee thường dùng ăn tươi cho vị ngon nhất. Quả màu vàng tươi hoặc đỏ nâu tùy loại, mùi thơm nhẹ khá giống mùi của Hồng giòn. Cắn vào bên trong cảm nhận độ giòn ngọt mới lạ.
- Medjool: Quả to. Khi chín, quả chuyển màu đỏ và ăn rất ngọt.
2.2 Chà là cảnh
Chà cà cảnh hay còn gọi là Phoenix Canariensis Palm. Loại này cũng cho quả nhưng không ngon ngọt bằng chà là ăn trái. Thịt quả mỏng, vị nhạt và chát. Mặt khác, chà là cảnh có dáng cao thẳng tắp nên thường được trồng để làm cảnh.
2.3 Chà là rừng
Chà là rừng có tên gọi khoa học Phoenix Roebelenii Palm. Loại chà là này cũng trồng làm cảnh nhưng ít được ưa chuộng tại Việt Nam.
3. Có những giống cây chà là ăn trái nào?
Cho đến ngày nay loài đặc trưng trong chi chà là thuộc họ Cau này vẫn được trồng phổ biến ở những quốc gia Trung Đông như Tunisia, Dubai,… Một sản lượng lớn hằng năm quả chà là tươi và sấy khô vẫn được tiêu thụ tại khắp nơi trên thế giới. Hiện nay trên thế giới có nhiều giống cây chà là được trồng.
3.1 Ajwa
Giống cây chà là ăn trái Ajwa là giống trái nhỏ, thịt mềm và khô, vị ngọt vừa phải và thịt rất mịn.
3.2 Anbara
Chà là Anbara là một trong những loại chà là đắt nhất thế giới. Giống Anbara cho quả có kích thước lớn hơn, thịt quả rất dày trong khi đó hạt lại rất nhỏ, quả có màu nâu sáng và rất giàu protein.
3.3 Safawi
Giống cây chà là ăn trái Safawi nổi tiếng với hàm lượng khoáng chất cao, chứa nhiều vitamin, quả có màu nâu đậm và vị ngọt nhiều thịt. Safawi được trồng nhiều ở Madinah, được biết đến với đặc tính chữa bệnh, nhất là giết giun trong dạ dạy.
3.4 Barhi
Barhi là một trong những giống chà là bắt mắt nhất, có màu vàng tươi, kích thích vị giác, có vị như caramel và đường nâu, người ta thường ví chúng như những viên kem ngọt ngào.
Tại Việt Nam, cây chà là ăn trái Barhee được trồng rộng rãi nhất. Giống chà là Barhee thân thấp, quả ăn tươi có vị giòn ngọt hậu, dinh dưỡng và giá trị cao. Giống cây chà là ăn quả dễ trồng, dễ chăm sóc, khá phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu nhiều vùng.
Giống cây chà là ăn quả Barhee cho thu sau khi trồng 3 năm, mỗi năm cho thu hoạch trung bình 70 – 150 kg quả/cây.Trong khi hiện nay chà là tươi còn khá hiếm nên giá thành sẽ cao. Vì vậy mà ngoài trồng với mục đích thương mại hay làm cây cảnh quan, ngày càng có nhiều người lựa chọn giống chà là ăn quả nào ngon nhất để tự trồng phục vụ bữa ăn.
3.5 Saghai
Saghai thường được trồng ở Riyadh, thường có màu nâu nhạt và vàng nhạt ở đầu cuống.
3.6 Khudri
Giống cây chà là ăn trái Khudri có màu nâu sẫm và khô, ngọt và có nhiều năng lượng nhưng thịt không mịn và mềm như những giống khác. Khudri được xuất khẩu nhiều nhất trên thế giới vì tươi lâu hơn và giá cả cũng rất phải chăng.
3.7 Sukkari
Sukkari được trồng ở vùng Al Qaseem. Quả Sukkari nhỏ và tròn như Barhi nhưng màu vàng sậm hơn so với Barhi.
3.8 Zahidi
Zahidi ít ngọt hơn với những loại chà là khác, có vị hạt dẻ độc đáo mà ít giống cây chà là ăn trái nào có được, có vỏ dày, hơi khô nhưng bù lại chúng rất giàu chất xơ.
3.9 Kholas
Quả Kholas có hương vị caramel quyến rũ, thường dính và nhau khi còn tươi và thường được uống với cà phê Ả Rập.
3.10 Deglet Nour
Giống chà là ăn trái Deglet Nour được mệnh danh là nữ hoàng chà là. Quả thường rất to, hạt nhỏ, có màu vàng ươm và có hương vị của mật ong đặc trưng.
Những thông tin trên đây hẳn đã giải đáp được thắc mắc có những giống cây chà là ăn trái nào. Tuy nhiên sẽ rất khó bình chọn giống chà là ăn quả nào ngon nhất. Bởi vì mỗi loại chà là mang hương vị và những lợi thế khác nhau, phụ thuộc vào sở thích và khẩu vị của mỗi người.
4. Giá trị của cây chà là ăn trái
4.1 Làm đẹp cảnh quan
Dù bắt nguồn chà là ăn trái được trồng với mục đích lấy quả, song ngày nay khi du nhập vào các nước khác, giống cây này còn còn được ưa chuộng để trồng tạo cảnh quan. Dáng cây thẳng đẹp, tán lán xanh tỏa ra xum xuê vươn dài, đặc biệt là những quả chín vàng rực mọc thành từng chùm rất bắt mắt. Vì vậy nên trồng chà là ăn trái làm cảnh trong vườn biệt thự, khách sạn, hay khuôn viên và dọc lối đi các công trình như khu công nghiệp, khu đô thị, bệnh viện, trường học, …. Nhờ đó góp phần tạo không gian sang trọng, trong lành và xanh mát.
4.2 Ý nghĩa phong thủy
Cây chà là ăn trái với dáng hình vững chãi, thân cây thẳng đứng và sức sống mãnh liệt bất chấp thời tiết và thỗ nhưỡng. Vì vậy, cây được xem là biểu tượng của sự thịnh vượng và phát triển. Ngoài ra, trồng chà là cũng giúp điều hòa không khí, cân bằng các nguồn năng lượng xung quanh, xua tan vận khí tiêu cực. Từ đang mang đến cảm giác tích cực trong tâm trí, cải thiện sức khỏe và thấn thái, đồng thời giúp khai thông tài lộc và may mắn cho gia chủ.
4.3 Nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng
Trong nông nghiệp, cây chà là ăn trái mang đến giá trị kinh tế cao nhờ khai thác và chế biến rái làm thực phẩm. Vậy giống cây này trồng làm cảnh thì có cho ra trái ngon hay không? Câu trả lời là có và phù thuộc vào điều kiện chăm sóc. Đây là giống cây cho năng suất cao. Trung bình mỗi cây thu hoạch được 100 – 150 kg quả/năm và kéo dài từ 25 – 30 năm.
Quả của giống chà là Barhee rất ngon, cơm dày, vị ngọt, có thể ăn tươi. Đặc biệt, quả chà là có hàm lượng dinh dưỡng đáng kinh ngạc. Trong 100gr quả chà là Barhee có chứa 227Kcal nhờ lượng đường tự nhiên dồi dào. Bên cạnh đó là nhiều vitamin, khoáng chất mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe như:
- Chỉ số kali và chất xơ dồi dào, có lợi cho người có tình trạng huyết áp cao.
- Các chất chống oxy hóa có công dụng giảm viêm, ngăn ngừa cảm cúm, đau nhức,…
- Canxi, Kali, magie trong trái chà là giúp xương chắc khỏe, đồng thời ngăn ngừa loãng xương.
- Giảm Cholesterol xấu và bảo vệ sức khỏe tim mạch,…
5. Cách trồng và chăm sóc cây chà là ăn trái
Chà là ăn trái rất dễ trồng và dễ chăm sóc. Điều kiện phát triển phù hợp với điều kiện thời tiết khí hậu nhiệt đới ở Việt Nam, kể cả những nơi có đất nghèo dinh dưỡng.
5.1 Những lưu ý khi trồng cây chà là ăn trái
Gia chủ có thể trồng ở những nơi có sân vườn rộng lớn. Nếu sân vườn nhỏ, bạn có thể trồng chà là trong chậu to. Chà là thích hợp sống và phát triển với nhiều loại đất khác nhau. Chẳng hạn như đất cằn cỗi, có nước ngầm, nơi có độ mặn cao như khu vực gần biển,… Thêm vào đó, trồng cây ở nơi thoáng mát giúp cây dễ đón gió và nhiều cơ hội để thụ phấn tự nhiên.
Có thể trồng chà là ăn trái bằng 4 cách: giâm cành, gieo hạt, nuôi cấy mô hoặc để trồng cây trưởng thành. Phương pháp nuôi cấy mô là phương pháp ưu việt nhất dành cho nhu cầu trồng để khai thác thực phẩm, trồng hàng loạt. Cây con từ 5 – 6 tháng tuổi thì thời gian ra quả sẽ vào khoảng 5 – 7 năm sau. Mặt khác, nếu có nhu cầu trồng tạo cảnh quan, gia chủ có thể chọn cây trưởng thành để trồng.
5.2 Cách chăm sóc cây chà là ăn trái
Chăm sóc chà là ăn trái không tốn quá nhiều công sức cũng như kỹ thuật phức tạp, Tuy vậy, tùy theo điều kiện chăm sóc mà chà là phát triển và sai trái.
– Bón phân: Cây chà là có nhu cầu về phân bón không nhiều. Tuy nhiên, để phòng tránh chuột hay côn trùng cắn rễ và lá cây, bạn nên bón khoảng 0.01kg phân NPK/lần cho mỗi hố. Mỗi tháng nên bón một lần, đặc biệt là khi cây còn non, đang trong giai đoạn phát triển hoặc giai đoạn ra hoa.
– Tưới nước: Chà là Barhee có thể sống tốt kể cả trong điều kiện khô hạn kéo dài nhiều ngày. Tuy nhiên theo chuyên gia, người trồng cần lưu ý tưới nước thường xuyên để cây ra trái. Đặc biệt là vào mùa khô, với cây lớn bạn cần tưới nước đều đặn. Đặc biệt là trong một năm sau khi trồng. Bên cạnh đó bạn cũng nên ủ rơm rạ hoặc cỏ dưới gốc cây nhằm hạn chế sự thoát hơi nước.
– Dọn cỏ, cắt tỉa cây: Ở giai đoạn mới trồng, bạn cần lưu ý dọn sạch cỏ xung quanh gốc để có không mọc và lấn át sức sinh trưởng của cây. Ngoài ra, thời điểm từ tháng 12 đến tháng 1 hằng năm, đây là mùa lá non bắt đầu đâm chồi, bạn cũng nên cắt tỉa bớt các lá già và lá khô để đảm bảo cây có đủ dinh dưỡng để phát triển tốt nhất.
– Thu hoạch: Mùa hoa cây chà là ăn trái Barhee vào tháng 12- tháng 2 Dương lịch. Nếu được thụ phấn, cây sẽ ra trái và chín vào tháng 5 – tháng 6 Dương lịch. Trái chà là khi sống có màu xanh, khi chín ngả sang màu vàng tươi rực rỡ hoặc màu đỏ nâu tùy giống. Lưu ý, chúng ta chỉ nên thu hoạch trái chín cây chứ không hái trái non. Như vậy thì mới có thể thưởng thức những trái Chà Là chất lượng cao nhất, có mùi vị ngon nhất.
6. Nên nhân giống cây chà ăn quả từ hạt hay cây cấy mô?
Trên thị trường hiện có 2 loại giống cây chà là ăn trái là ươm từ hạt và cây cấy mô:
- Cây chà là trồng từ giống cấy mô: 100% phải nhập khẩu nên giá giống cây chà là ăn trái nào từ nước ngoài cũng ở mức rất cao, dao động từ 1,8tr-2,5tr/cây. Giống cấy mô có ưu điểm là tỉ lệ cây cái đạt 95%, cây phát triển nhanh, cho quả sớm hơn cây trồng từ hạt 1-2 năm, chiều cao cây thấp hơn nên dễ thu hoạch hơn.
- Cây chà là giống gieo từ hạt: Là là được trồng phổ biến nhất ở nước ta tỉ lệ trên 95%, ưu điểm là giá thành rẻ dao động từ 20.000 – 250.000đ/cây, có thể trồng đại trà, không lo thiệt hại kinh tế khi bị thiên tai, động vật phá hoại. Tuy nhiên hạn chế là thời gian cho trái lâu hơn, khó phân biệt được giới tính cây khi còn nhỏ, tỉ lệ cây cái đạt 20-30%.
Ngoài 2 phương pháp nhân giống này, ở nước ta còn phổ biến phương pháp khác là chiết cành. Cũng giống như đa phần cây họ cọ, giống cây chà là ăn quả nào sau một thời gian sinh trưởng dài cũng thường từ trên 5 năm, trên thân cây mẹ sẽ sinh ra các chồi (nhánh), từ những chồi này có thể chiết lấy cây con. Phương pháp này có 1 ưu điểm là tỉ lệ cây chà là cái đạt 100% vì được chiết từ cây mẹ, thời gian ra quả sớm chỉ cần 2-3 năm. Dĩ nhiên để thực hiện phương pháp nhân giống cây chà là ăn trái này cần kỹ thuật và kinh nghiệm.
7. Địa chỉ mua chà là ăn trái cây giống, cây ra trái uy tín nhất
Để tìm mua và thi công chà là ăn trái uy tín và chất lượng, bạn đọc có thể tham khảo Nhà Vườn Hưng Thịnh. Nhà Vườn Hưng Thịnh là địa chỉ chuyên các dòng cây chà là và cây nhập khẩu từ Thái Lan,…
- Cung cấp chà là ăn trái Barhee cây giống nuôi cấy mô, cây trưởng hành 2 – 4m, cây đang ra trái.
- Chuyên thi công cây xây dựng cho các công trình lớn nhỏ trên cả nước.
- Tư vấn và hỗ trợ kỹ thuật trồng, phương pháp chăm sóc cây và thu hoạch.
- Vận chuyển toàn quốc bằng xe đầu kéo, xe 18 tấn nhằm đảm bảo cây khỏe đẹp khi về đến nơi.
Nếu bạn quan tâm về chà là ăn trái và cách chăm bón cụ thể, vui lòng liên hệ ngay hotline 0888 733 300 để Nhà Vườn Hưng Thịnh tư vấn nhanh chóng!
NHÀ VƯỜN HƯNG THỊNH
- Địa chỉ: 178 Tỉnh lộ 8, Tân An Hội, H.Củ Chi, TP Hồ Chí Minh
- Hotline/Zalo: 0888 7 33300
- Website: https://vuonhungthinh.com
- Fanpage: https://www.facebook.com/hungthinh0888733300/