3.1. Các biện pháp điều trị không thuốc
Thay đổi chế độ ăn
- Duy trì cân nặng thích hợp.
- Hạn chế các thức ăn nhiều chất béo, dầu mỡ, các món ăn, trái cây có vị chua…
- Kiêng sử dụng cà phê, bia rượu và các thức uống có gas…
- Chia làm nhiều bữa ăn nhỏ, không nằm ngay sau khi ăn, không nên ăn quá nhiều.
Thay đổi lối sống
- Kê đầu cao khi nằm (10 – 15 cm) hoặc dùng gối chống trào ngược khi nằm để giúp người bệnh dễ chịu hơn.
- Tránh mặc quần áo quá chật.
- Hạn chế hút thuốc lá.
- Giảm lo lắng, Stress.
3.2. Trào ngược dạ dày thực quản uống thuốc gì ?
Trào ngược dạ dày thực quản uống thuốc gì ? Trên lâm sàng có rất nhiều thuốc trị trào ngược dạ dày thực quản với nhiều cơ chế tác dụng và cách dùng khác nhau. Bệnh nhân và người nhà cần tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi quyết định sử dụng bất kỳ các loại thuốc nào.
3.2.1. Thuốc ức chế bơm Proton (PPI)
Là nhóm thuốc ngăn tiết Acid dạ dày mạnh nhất và được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Thuốc ức chế bơm Proton (PPI) được chỉ định điều trị bệnh trào ngược dạ dày thực quản mức độ từ trung bình đến nặng hoặc có biến chứng, thông qua tác dụng ức chế sự hoạt động của enzym H+ K+ ATPase, từ đó ức chế bài tiết acid dịch vị.
Một số thuốc ức chế bơm Proton (PPI) được sử dụng phổ biến hiện nay như:
- Omeprazole: Liều chuẩn uống 20 mg/ngày. Đối với GERD kháng trị, uống 20 mg/lần x 2 lần/ngày.
- Pantoprazole: Liều chuẩn uống 40 mg/ngày. Đối với GERD kháng trị, uống 40 mg/lần x 2 lần/ngày.
- Esomeprazole: Liều chuẩn uống 40 mg/ngày. Đối với GERD kháng trị, uống 40 mg/lần x 2 lần/ngày.
- Rabeprazole: Liều chuẩn uống 20 mg/ngày. Đối với GERD kháng trị, uống 20 mg/lần x 2 lần/ngày.
- Lansoprazole: Liều chuẩn uống 30 mg/ngày. Đối với GERD kháng trị, uống 30 mg/lần x 2 lần/ngày.
- Dexlansoprazole: Liều chuẩn uống 60 mg/ngày. Đối với GERD kháng trị, uống 60 mg/lần x 2 lần/ngày.
Thuốc thường được dùng trước khi ăn khoảng 30 phút để đạt hiệu quả điều trị tốt nhất. Thời gian điều trị thường kéo dài từ 4 đến 8 tuần, hoặc có thể đến 12 tuần.
3.2.3. Thuốc trung hòa Acid và Alginate
Các thuốc trung hòa Acid dạ dày thường dùng là thuốc có chứa các muối nhôm (carbonat, hydroxyd, phosphat) và các muối magnesi (carbonat, hydroxyd, trisilicat) như Maalox, Gastropulgite, Alusi…Các thuốc này có tác dụng phụ như táo bón hoặc tiêu chảy…
Alginate là hoạt chất giúp tạo mảng trung tính ngăn dịch trào ngược hoặc thay cho thành phần dịch dạ dày trào lên đoạn dưới thực quản. Thuốc thường được dùng là Gaviscon.
Các thuốc trên thường được sử dụng sau ăn từ 1 đến 3 giờ.
3.2.5. Thuốc kháng thụ thể Histamin H2
Thuốc kháng thụ thể Histamin H2 có tác dụng tranh chấp với thụ thể H2 tại tế bào thành, giảm tiết acid dịch vị trong dạ dày, từ đó giúp hạn chế tình trạng viêm loét thực quản.
Một số thuốc được sử dụng phổ biến như Ranitidine, Zantac, Tagamet…Sử dụng thước ăn khoảng 15 đến 30 phút.
Thuốc kháng thụ thể Histamin H2 có thời gian tác dụng nhanh hơn so với nhóm ức chế bơm Proton (PPI), tuy nhiên sử dụng điều trị trong thời gian dài có thể gây ra các tác dụng phụ như chứng vú to ở nam giới… Do đó, hiện nay nhóm thuốc kháng Histamin H2 ít được dùng hơn so với nhóm ức chế bơm Proton (PPI).
3.2.4. Thuốc tác dụng trên chức năng vận động thực quản (Prokinetics)
Thuốc trợ vận động (Prokinetics) giúp tăng đào thải Acid trong lòng thực quản, đồng thời tăng cường làm rỗng dạ dày và tăng nhu động của cơ thực quản. Nhóm thuốc này thường được dùng phối hợp với thuốc ức chế bơm Proton (PPI) trong điều trị bệnh trào ngược dạ dày thực quản.
- Metoclopramide: Uống 10 – 15 mg x 4 lần/ngày.
- Domperidone: Uống 10 mg x 3 lần/ngày.
- Baclofen: Uống 10 – 20 mg x 2 – 3 lần/ngày.
3.2.4. Thuốc chống trầm cảm
Các thuốc chống trầm cảm được sử dụng như một biện pháp hỗ trợ trong quá trình điều trị bệnh trào ngược dạ dày thực quản, giúp bệnh nhân giảm lo âu, căng thẳng, stress… là những yếu tố góp phần hình thành bệnh.
Các thuốc thường được sử dụng như: Imipramine, Nortriptyline, Trazodone, Sertraline…
Tuy nhiên, cần thận trọng sử dụng các thuốc chống trầm cảm trong điều trị bệnh trào ngược dạ dày thực quản, vì các tác dụng phụ của thuốc trên đường tiêu hóa.
3.3. Điều trị ngoại khoa trong bệnh trào ngược dạ dày thực quản
Điều trị ngoại khoa (phẫu thuật) hay nội soi can thiệp được chỉ định khi điều trị nội khoa thất bại hoặc bệnh nhân không muốn dùng thuốc trong thời gian dài.
Các phương pháp điều trị phổ biến hiện nay như:
- Nội soi khâu cơ thắt thực quản.
- Phẫu thuật tạo hình Nissen.
- Thắt cơ vòng thực quản bằng thiết bị từ tính.