Suy dinh dưỡng ở trẻ không chỉ là vấn đề đau đầu của nhiều mà mẹ mà nó còn ảnh hưởng đến sự phát triển, sức khỏe của trẻ. Vì vậy, cần phải tìm hiểu, phát hiện sớm tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ để có thể có biện pháp kịp thời. Dưới đây là bài viết chia sẻ về các thể suy dinh dưỡng ở trẻ, mời bạn tham khảo.
1. Thế nào là suy dinh dưỡng?
Tình trạng thiếu protein, năng lượng và các vi chất dinh dưỡng do giảm tiêu thụ thực phẩm hoặc do bệnh tật được gọi là suy dinh dưỡng.
Suy dinh dưỡng không chỉ xảy ra ở trẻ em mà còn gặp ở cả người trưởng thành, đặc biệt là người lớn tuổi dễ gặp bởi khả năng hấp thụ dinh dưỡng giảm dần theo độ tuổi.
Các loại suy dinh dưỡng thường gặp:
– Suy dinh dưỡng protein – năng lượng (PEM)
– Thiếu vi chất dinh dưỡng là vitamin và khoáng chất
Nguyên nhân khiến trẻ bị suy dinh dưỡng:
– Do thực đơn ăn hàng ngày thiếu chất lượng và số lượng
– Khả năng hấp thu các chất dinh dưỡng ở trẻ kém
– Do trẻ biếng ăn
– Trẻ sơ sinh không được bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, bú không đủ hoặc ăn dặm quá sớm nên khó nhận đầy đủ dưỡng chất.
2. Các thể suy dinh dưỡng ở trẻ
Khi trẻ bị suy dinh dưỡng, chúng ta dễ thấy trẻ thường có tốc độ tăng trưởng chậm hơn so với các bé cùng độ tuổi. Trẻ thường có hành vi quấy khóc bất thường, khả năng vận động ít và hay mệt mỏi hơn so với nhiều đứa trẻ khác.
Các thể suy dinh dưỡng chính gồm:
Suy dinh dưỡng thể nhẹ cân:
Là tình trạng trẻ bị nhẹ cân hơn 20% so với cân nặng chuẩn về độ tuổi và giới tính của WHO đề ra. Lý giải cho việc này do trẻ biếng ăn, ăn ít, kém hấp thu hoặc khả năng hệ tiêu hóa của trẻ không tốt. Với nhiều trẻ được cho ăn dặm sớm hơn so với quy định hoặc trẻ mắc bệnh, nhiễm giun cũng dễ bị suy dinh dưỡng thể nhẹ.
Theo số liệu thống kê cho thấy, tại Việt Nam có 16,2% trẻ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân. Theo WHO, trẻ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân có thể chia thành các loại:
+ Suy dinh dưỡng thể nhẹ cân độ 1: Trọng lượng trẻ đạt 90% so với cân nặng chuẩn.
+ Suy dinh dưỡng thể nhẹ cân độ 2: Trọng lượng trẻ đạt 75% so với cân nặng chuẩn.
+ Suy dinh dưỡng thể nhẹ cân độ 3: Trọng lượng của trẻ đạt 60% so với cân nặng chuẩn.
Suy dinh dưỡng thể phù
Những trẻ bị suy dinh dưỡng thể phù nhìn thì tưởng là mặt bụ bẫm nhưng chân tay lại khẳng khiu, cơ thể trẻ mềm yếu, da bị rối loạn sắc tố, thiếu máu, gan to… Chúng ta có thể dễ dàng nhận biết bằng các biểu hiện như phù mặt, chân tay, mí mắt và nặng hơn là cơ thể bị phù thũng. Mỗi trẻ sẽ có biểu hiện và tình trạng bệnh khác nhau tùy mức độ nặng nhẹ ra sao. Nguyên nhân dẫn đến suy dinh dưỡng thể phù ở trẻ có thể do trẻ không bú sữa mẹ, sử dụng sữa công thức, nước cháo pha sữa hoặc sữa mẹ không đủ chất. Hoặc cũng có thể do trẻ bị mắc các bệnh di truyền, nhiễm khuẩn sơ sinh và chế độ ăn, khẩu phần không hợp lý.
Suy dinh dưỡng thấp còi
Khi đến giai đoạn trẻ phát triển chiều cao, mẹ có thể thấy trẻ trông thấp hơn so với những trẻ cùng độ tuổi. Chiều cao của trẻ suy dinh dưỡng thấp còi thường đạt dưới 90% theo tiêu chuẩn. Nguyên nhân trẻ suy dinh dưỡng thấp còi được liệt kê do bữa ăn thiếu chất dinh dưỡng, thiếu các vi chất cần thiết như canxi, kẽm, vitamin và các khoáng chất. Đồng thời, ở những trẻ lười vận động, tập thể dục, ngủ ít, chậm tăng cân, biếng ăn, cũng có thể khiến trẻ bị suy dinh dưỡng thấp còi.
Suy dinh dưỡng hỗn hợp
Trẻ bị suy dinh dưỡng hỗn hợp là trường hợp nặng nhất trong các thể suy dinh dưỡng. Khi này, trẻ có mức cân nặng dưới 60%, biểu hiện phù, kém ăn, rối loạn tiêu hóa , chân tay teo lại nhưng phần bụng lại phình to do gan to lên. Để dẫn đến tình trạng này, có thể do nhiều nguyên nhân mà ta cũng có thể nghĩ đến ngay khi phát hiện trẻ bị suy dinh dưỡng thể phù cần phải điều trị triệt để nếu không để bệnh nặng hơn sẽ dẫn đến suy dinh dưỡng hỗn hợp.
3. Biện pháp phòng ngừa suy dinh dưỡng ở trẻ
– Bổ sung các dưỡng chất cần thiết kể từ khi mang thai như acid folic, viên sắt, vitamin tổng hợp, sữa, canxi…
– Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và tiếp tục cho trẻ bú sữa khi tới 2 tuổi.
– Bổ sung dinh dưỡng trong bữa ăn hàng ngày cho trẻ tùy theo độ tuổi và nhu cầu cần thiết.
– Giúp trẻ vận động để làm tiêu hao năng lượng, tăng trưởng khỏe mạnh tạo cảm giác thèm ăn.
– Không ép trẻ ăn, tạo bầu không khí thoái mái, kích thích bé ăn ngon miệng.
Trên đây là những thông tin cần thiết về các thể suy dinh dưỡng ở trẻ để bố mẹ có thể trang bị thêm kiến thức nuôi dạy con tốt nhất. Chúc bố mẹ thành công!