Tháp dinh dưỡng cân đối, hợp lý phải gồm 7 phần được chia thành 5 nhóm thực phẩm chính, đó là: muối-đường, chất béo, chất đạm, rau quả và ngũ cốc. Một chế độ ăn uống khoa học được xây dựng dựa trên tháp dinh dưỡng sẽ giúp chúng ta có sức khỏe tốt và hạn chế được các bệnh tật.
Dưới đây là 5 nhóm thực phẩm của tháp dinh dưỡng cân đối, hợp lý được xếp từ dưới lên với mức độ ưu tiên giảm dần:
- Ngũ cốc (tinh bột): Trong tổng năng lượng khẩu phần của một người trưởng thành, ngũ cốc là nhóm thực phẩm tinh bột, nguồn cung cấp năng lượng chính, chiếm từ 60% – 65%. Các loại thực phẩm phổ biến của nhóm này gồm gạo, khoai tây, khoai lang, ngô, mì, …
- Rau quả (chất xơ): Sau ngũ cốc, rau quả là loại thực phẩm chúng ta cần ưu tiên sử dụng thứ hai để tăng cường chất xơ cho cơ thể theo tháp ăn dinh dưỡng. Đây là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất dồi dào.
- Chất đạm: Nguồn cung cấp chất đạm cho cơ thể nên bao gồm cả động thực vật, trong đó các loại thịt (lợn, gà, hải sản, …) là đạm thực vật, còn trứng, sữa, các chế phẩm từ sữa, các loại đậu, … là đạm thực vật. Ngoài chất đạm, nhóm thực phẩm này còn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất rất cần thiết như canxi, sắt, kẽm, vitamin B12, …
- Dầu, mỡ (chất béo): Một lượng nhỏ chất béo lành mạnh cũng được khuyến khích theo tháp dinh dưỡng hàng ngày là rất cần thiết đối với não bộ và tim. Các loại dầu thực vật như dầu oliu, dầu đậu nành, dầu gạo là những chất béo lành mạnh. Bên cạnh đó, còn có bơ và các loại hạt cũng là nguồn cung cấp chất béo rất tốt cho cơ thể.
- Đường, muối: Cuối cùng, đường, muối là nhóm thực phẩm cần được hạn chế tiêu thụ nhất vì chúng ảnh hưởng đến sức khỏe nếu sử dụng quá nhiều. Tháp ăn dinh dưỡng khuyến nghị sử dụng rất ít một lượng muối khi chế biến, nấu nướng cũng như sử dụng nước mắm trong bữa ăn để phòng ngừa bệnh huyết áp, tim mạch. Thay vì bánh kẹo ngọt, chúng ta có thể cung cấp đường cho cơ thể thông qua các loại trái cây tự nhiên.