Với không gian sống eo hẹp, rất nhiều gia đình thành thị gặp khó khăn với “ước mơ” sở hữu vườn rau, ao cá như ở nông thôn. Mô hình trồng rau nuôi cá trên sân thượng có thể trở thành giải pháp lý tưởng cho những ai muốn tận hưởng không gian xanh mát nơi phố thị, mà vẫn có rau sạch, cá ngon cho bữa ăn chất lượng hơn mỗi ngày.
Trồng rau sạch trên sân thượng: Khả thi hay không?
Xu hướng trồng rau sạch trên ban công, sân thượng vài năm gần đây trở nên rất phổ biến và thu hút nhiều gia đình sống ở thành thị. Không gian sống ngày càng thu hẹp, cây xanh ngày càng ít đi cùng nguy cơ thực phẩm bẩn tràn lan đã thôi thúc nhiều gia chủ tiến hành xây dựng những khu vườn nhỏ xanh mướt, an toàn ngay trong nhà. Ngoài ban công thì sân thượng chính là vị trí dễ triển khai mô hình trồng rau sạch ở thành thị nhất.
Tuy nhiên, mô hình trồng rau sạch trên sân thượng vẫn có những khó khăn nhất định mà bạn cần chú ý trước khi bắt tay vào tiến hành.
Để sở hữu một khu vườn nhỏ giữa nhà phố chật hẹp là thử thách đối với bất cứ chủ nhà nào. Diện tích khiêm tốn là một chuyện, làm sao để có thời gian chăm sóc cây cối trong vườn đối với nhiều gia đình không phải là chuyện dễ dàng. Lúc này, mô hình trồng rau nuôi cá (Aquaponics) ra đời để biến giấc mơ sở hữu vườn rau sạch tại thành thị trở nên đơn giản hơn, mà vẫn đem lại hiệu quả và lợi ích thiết thực.
Mô hình Aquaponics vừa giúp bạn tiết kiệm thời gian chăm sóc cây trồng, vừa đem lại khoảng xanh cho sân nhà và còn bổ sung dưỡng chất thiết yếu từ rau và cá sạch cho các bữa ăn gia đình. Có vô vàn lợi ích từ mô hình trồng rau nuôi cá sân thượng mà bạn có thể nhận thấy ngay khi bắt tay vào thực hiện.
Mô hình trồng rau nuôi cá sân thượng hoạt động như thế nào?
Aquaponics là gì?
Đây là mô hình trồng cây dạng thuỷ canh tích hợp đồng thời 2 hệ thống nuôi trồng thuỷ sản và thuỷ canh vào làm một.
Ưu điểm nổi bật của mô hình này là trồng cây không cần đất và còn có sự tham gia của các vi sinh vật trong môi trường dinh dưỡng khép kín. Với hệ thống này, cây trồng giúp lọc sạch nguồn nước cho cá phát triển tốt, còn cá thì cung cấp nguồn dinh dưỡng quý giá cho cây từ chính nguồn chất thải hữu cơ của mình.
Aquaponics là mô hình đem lại nhiều lợi ích mà không phương pháp canh tác nào có thể đạt được. Mô hình này giúp người dân trồng rau, nuôi cá sạch mà không cần đất hay không cần phải bón bất kỳ loại phân bón hoá học nào. Sự phát triển tuần hoàn khép kín giúp các sinh vật phát triển một cách hoàn toàn tự nhiên, con người chỉ cần gieo hạt và chờ ngày thu hoạch. Do đó, mô hình này rất phù hợp với các gia đình thành thị muốn tự sản xuất thực phẩm sạch mà bị hạn chế về diện tích đất trồng.
Trồng rau nuôi cá trên sân thượng cần có những gì?
Mô hình Aquaponics rất phù hợp với khu vực sân thượng chật hẹp tại thành thị, vì nó không yêu cầu diện tích lớn cũng như chi phí duy trì nhỏ, chỉ vào khoảng 5-7 triệu cho một mô hình tuần hoàn khép kín. Hiện nay cũng có những đơn vị dịch vụ sẵn sàng giúp gia đình bạn “setup” một mô hình Aquaponics tại nhà theo ý muốn của gia chủ, với chi phí dịch vụ khác nhau.
Một mô hình trồng rau nuôi cá tự động cơ bản gồm:
+ Một bể rộng để nuôi cá và trồng rau, tuỳ theo quy mô hệ thống mà bể có thể rộng khoảng 300-1000ml, khay rau từ 50-100ml được sắp xếp hợp lý phía trên bể cá và được cố định bằng khung sắt.
+ Một hệ thống máy bơm tự động (có thể có hẹn giờ) đặt trong bể cá làm nhiệm vụ hút chất thải của cá từ bể lên khay rau, trực tiếp nuôi dưỡng rau sinh trưởng.
+ Các bộ phận khác như lọc nước, các máy cảm biến, timer hẹn giờ, sủi oxy,… tùy vào sở thích của từng gia chủ.
Một số vấn đề cần lưu ý về mô hình trồng rau nuôi cá trên sân thượng
Vấn đề nuôi cá
Loại cá chọn để nuôi trong mô hình này thường là cá nước ngọt: cá rô, cá chép,… Sau một tuần nuôi cá thì cá sẽ bắt đầu làm quen được với môi trường nước.
Nếu không có thời gian cho cá ăn, bạn có thể mua các thiết bị cho cá ăn bán sẵn bên ngoài, tuỳ vào thiết kế hay kích thước lớn nhỏ mà giá dao động từ 200-300 VND đến vài triệu đồng. Các thiết bị này có thể cho cá ăn tự động trong khoảng 2-3 tuần, rất tiện lợi.
Chú ý không để nước quá cạn hoặc quá bẩn vì sẽ làm ảnh hưởng đến sự phát triển của cá.
Vấn đề gieo hạt và trồng rau
Trong khoảng 3 tháng đầu, vì cá còn nhỏ nên chỉ nên gieo các loại rau dễ phát triển như: rau muống, cải xanh, dưa leo, hành, ớt.
Sau 3 tháng hệ thống bắt đầu ổn định và cá lớn hơn có thể trồng hầu hết các loại rau như: rau dền, rau muống, mồng tơi, tần ô, mướp, bầu, bí, rau ngót,…
Ánh sáng là một yếu tố quan trọng thì trồng rau tại nhà. Nếu sân thượng nhà bạn không đảm bảo có nắng chiếu trực tiếp từ 5-6 tiếng/ngày thì không nên lắp đặt Aquaponics vì hiệu quả chỉ đạt 50% so với nhà có đủ nắng.
Các dụng cụ, thiết bị sử dụng
Khung để đỡ khay trồng rau làm bằng sắt nên sau một thời gian sử dụng nên vệ sinh, sơn phủ lại để chống mối mọt, tránh rỉ sét.
Khay trồng rau và bể nuôi cá thường làm từ chất liệu nhựa cao cấp, có thể chịu nắng mưa và có tuổi thọ khoảng 10 năm. Sau thời gian này nếu sản phẩm bị mục thì nên thay thế.
Các thiết bị như máy bơm, timer, sủi oxy thì bạn nên chọn mua từ những nhà sản xuất có uy tín để đảm bảo tuổi thọ của máy móc cũng như hiệu quả của mô hình. Tuy nhiên bạn có thể dễ dàng thay thế các thiết bị này vì chúng khá rẻ, không tốn nhiều chi phí.
Phòng trừ sâu, rệp, chuột phá hoại
Bạn có thể mua các dung dịch trừ sâu rệp hữu cơ làm từ tỏi, sả có bán sẵn tại cửa hàng, hoàn toàn không độc hại đối với sức khỏe.
Với chuột thì có thể dùng các biện pháp như: đặt bẫy, keo dính, dụ bằng bả chuột,…
Hy vọng những thông tin về mô hình trồng rau nuôi cá tại thành thị mà Farmerbox cung cấp hữu ích cho bạn. Hãy thử trồng rau sạch tại nhà với mô hình an toàn, độc đáo này nhé.